17/11/2025
Περπατώντας ένα βράδυ στους ήσυχους δρόμους της Σαγκάης, ανάμεσα στα φώτα των ουρανοξυστών και τον σχεδόν αθόρυβο ρυθμό της πόλης, ένιωσα κάτι που δύσκολα περιγράφεται με λόγια. Τα ηλεκτρικά οχήματα δεν αλλάζουν μόνο τον τρόπο που μετακινούμαστε. Αλλάζουν την ίδια την αίσθηση του αστικού τοπίου, τον παλμό της πόλης και τελικά τον τρόπο που ζούμε μέσα σε αυτήν.
Στην παγκόσμια συζήτηση γύρω από την ηλεκτροκίνηση, το ερώτημα που κυριαρχεί είναι αν τα ηλεκτρικά οχήματα και οι μπαταρίες τους -αν εξεταστούν σε όλο τον κύκλο ζωής τους, από την εξόρυξη πρώτων υλών μέχρι την ανακύκλωση- επιβαρύνουν περισσότερο ή λιγότερο το περιβάλλον από τα ορυκτά καύσιμα. Είναι μια δίκαιη και αναγκαία συζήτηση. Όμως, ύστερα από δύο χρόνια ταξιδιών στην Κίνα, κατάλαβα ότι το ζήτημα δεν τελειώνει στα σπάνια μέταλλα και στο ανθρακικό αποτύπωμα.
Η πραγματική ιστορία του εξηλεκτρισμού γράφεται αλλού. Στον αέρα που αναπνέουμε, στη σιωπή που αρχίζει να γεμίζει τους δρόμους, στον τρόπο που οι πόλεις ξαναβρίσκουν την ισορροπία τους.
Η ησυχία που αλλάζει τα πάντα
Στη Σαγκάη, αλλά και σε πολλές άλλες κινεζικές πόλεις που έχουν στραφεί δυναμικά στην ηλεκτροκίνηση, το πρώτο πράγμα που σε εντυπωσιάζει είναι η ησυχία. Ο μόνιμος βόμβος των κινητήρων εσωτερικής καύσης έχει αντικατασταθεί από έναν απαλό, σχεδόν γαλήνιο ήχο. Μπορεί να μοιάζει λεπτομέρεια, όμως δεν είναι. Η απουσία του θορύβου αλλάζει τη διάθεση, μειώνει το στρες, κάνει την πόλη πιο ανθρώπινη.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει επισημάνει ότι η χρόνια έκθεση στον θόρυβο αυξάνει τις ορμόνες του στρες, διαταράσσει τον ύπνο και εντείνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Τα ηλεκτρικά οχήματα μειώνουν τον θόρυβο κυκλοφορίας κατά 6 έως 8 ντεσιμπέλ στις χαμηλές ταχύτητες -πρακτικά, ο ήχος μειώνεται σχεδόν στο μισό. Και αυτό έχει άμεση επίδραση στην καθημερινότητα. Σε περιοχές με ηλεκτρικά λεωφορεία και ταξί, οι κάτοικοι κοιμούνται καλύτερα και δηλώνουν πιο ήρεμοι.
Το ένιωσα από το πρώτο κιόλας ταξίδι μου. Το περπάτημα μέσα σε μια «ηλεκτρική» γειτονιά είναι διαφορετικό. Στο κέντρο μιας πόλης 24 εκατομμυρίων ανθρώπων άκουσα πουλιά να κελαηδούν. Ένα απλό, σχεδόν συγκινητικό σημάδι ότι κάτι έχει αλλάξει προς το καλύτερο.
Η καθαρότερη ανάσα της πόλης
Η Σαγκάη είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα της μαζικής στροφής στην ηλεκτροκίνηση. Πάνω από τέσσερα εκατομμύρια ηλεκτρικές μοτοσυκλέτες και σκούτερ, είκοσι χιλιάδες ηλεκτρικά λεωφορεία και σαράντα πέντε χιλιάδες ηλεκτρικά ταξί κινούνται καθημερινά στους δρόμους της. Από το 2018, οι εκπομπές διοξειδίου του αζώτου (NO2) έχουν μειωθεί κατά 25% και τα αιωρούμενα σωματίδια (PM2.5) κατά 20% στους κύριους άξονες μετακίνησης. Αυτά τα νούμερα δεν είναι απλή στατιστική. Σημαίνουν καθαρότερο αέρα, λιγότερα περιστατικά άσθματος και πιο υγιή παιδιά.
Έρευνες του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ δείχνουν ότι μια μείωση 30% στα PM2.5 ισοδυναμεί με δεκάδες χιλιάδες λιγότερους πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο. Και όταν σηκώνεις το βλέμμα και βλέπεις ξανά γαλάζιο ουρανό εκεί όπου υπήρχε ομίχλη, τότε οι αριθμοί αποκτούν αληθινό νόημα.
Το πραγματικό κέρδος
Η συζήτηση για το αποτύπωμα των μπαταριών έχει σημασία και πρέπει να συνεχιστεί. Όμως όποιος έχει ζήσει σε μια πόλη που αναπνέει πιο ελεύθερα και κοιμάται πιο ήσυχα, καταλαβαίνει πως το όφελος του εξηλεκτρισμού δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό. Είναι βαθιά ανθρώπινο.
Η μείωση του θορύβου και της ρύπανσης δεν καθαρίζει απλώς τον αέρα. Καθαρίζει και το μυαλό. Δημιουργεί πόλεις πιο ήπιες, πιο βιώσιμες, πιο ανθρώπινες. Κι αυτό, όσο κι αν δεν μετριέται εύκολα, ίσως είναι το σημαντικότερο καύσιμο του μέλλοντος.
---
Who is Who
Ο Σταύρος Παρασκευαϊδης είναι στέλεχος την παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας με εμπειρία άνω των 35 ετών. Έχει διατελέσει CEΟ της Mercedes-Benz στα Βαλκάνια και στην Ελλάδα, διευθύνων σύμβουλος στους ομίλους, BMW Group και Jaguar Land Rover στην Σαουδική Αραβία και διευθύνων σύμβουλος της Hyundai και του Geely Group στο Κατάρ. Σήμερα παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες στρατηγικής σε πολυεθνικούς και οικογενειακούς ομίλους, επενδυτικά ταμεία και ιδιωτικούς φορείς σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Ασία με επικέντρωση την προετοιμασία και προσαρμογή των επιχειρήσεων στις νέες τεχνολογίες και συνθήκες της αγοράς.
ΔΗΜΟΦΙΛΗ
