14/1/2023
Δεν ήταν, όμως, μόνον αυτό, καθώς η 1900 Μ «Matta» ήταν το πρώτο αυτοκίνητο της Ιταλίας ως είδος «ανάκτησης εθνικότητας». Η Alfa Romeo Matta («Τρελλή», στα ιταλικά), γνωστή επίσημα ως Alfa Romeo 1900M ήταν το πρώτο όχημα εκτός δρόμου 4x4 της φίρμας και γεννήθηκε όταν το 1951 η Alfa Romeo αποφάσισε να συμμετάσχει στον διαγωνισμό που είχε προκηρύξει το Υπουργείο Άμυνας της Ιταλίας για την κατασκευή ενός ελαφρού οχήματος εκτός δρόμου ικανού να αντικαταστήσει τα παλιά τζιπ Willys και Ford που είχαν μείνει στη χώρα μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου.
Ο επικεφαλής, τότε, της Alfa Romeo, Orazio Satta Puliga, έδωσε εντολή στον τεχνικό διευθυντή Giuseppe Busso να δημιουργήσει ένα όχημα που να ανταποκρίνεται στα αιτήματα του Υπουργείου και να είναι καλύτερο από το αντίστοιχο της FIAT, το οποίο είχε ήδη ξεκινήσει να εξελίσσεται πριν από αρκετούς μήνες.
Ο Busso ξεκίνησε μελετώντας ένα… Land Rover 80, στο οποίο έβαλε τον κινητήρα της Alfa Romeo 1900, και στη συνέχεια προχώρησε στον σχεδιασμό και στην κατασκευή εντελώς νέου πλαισίου και αμαξώματος. Τον Απρίλιο του 1951, ξεκίνησαν οι δοκιμές εντός και εκτός δρόμου, με τα πρωτότυπα να πλησιάζουν όλο και πιο κοντά στο τελικό μοντέλο. Τον Μάιο του 1951 τα πρωτότυπα της Fiat και της Alfa Romeo δοκιμάστηκαν από τον Στρατό σε μια συγκριτική δοκιμή με το Willys και έγιναν βελτιώσεις: Οι ταχύτητες κόντυναν, υιοθετήθηκε η λίπανση ξηρού κάρτερ, ο χρονισμός άλλαξε για να ευνοηθεί η παροχή ροπής στις χαμηλές στροφές και η σχέση συμπίεσης μειώθηκε στο 7:1.
Σε εκείνο το σημείο, ενώ κατασκευάζονταν τα ολοένα και πιο οριστικά πρωτότυπα, τον Σεπτέμβριο του 1951, η Fiat παρουσίασε το "Campagnola", το ανταγωνιστικό μοντέλο της A.R. 51. Έτσι, η Alfa Romeo αποφάσισε να παρουσιάσει στο κοινό ένα από τα πρωτότυπα του 1900 M, ακόμα χωρίς το τελικό αμάξωμα, πριν από το Ιταλικό Grand Prix εκείνης της χρονιάς.
Μετά την παρουσίαση αποκαλύφθηκε στο κοινό και στους στρατιωτικούς το οριστικό 1900 M A.R. 51, πλήρως σχεδιασμένο από την αρχή (εκτός από τον κινητήρα, ωστόσο, αναπροσαρμοσμένο) σε μόλις 10 μήνες. Τότε ξεκίνησε και η παραγωγή της 1900 M, με τα πρώτα δείγματα να παραδίδονται στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Κατασκευάστηκαν δύο διαφορετικές εκδόσεις, η A.R.51 και η A.R.52 (Autovettura da Ricognizione (Όχημα Αναγνώρισης). Η A.R.51 κατασκευάστηκε για τον στρατό και η A.R.52 για πολιτική χρήση. Το Matta είχε έναν τετρακύλινδρο κινητήρα διπλού εκκεντροφόρου 1.884 cc 65 PS με ξηρό κάρτερ και τροφοδοτείτο από ένα ανεστραμμένο μονό καρμπιρατέρ.
Αλλά η ζωή της Matta ήταν σύντομη, καθώς ο Ιταλικός Στρατός και τα σώματα ασφαλείας επέλεξαν το Fiat Campagnola που ήταν σημαντικά φθηνότερο και μηχανολογικά απλούστερο (η Alfa κόστιζε 1.935.000 λιρέτες έναντι 1.600.000 λιρέτες για το Fiat) και του κόστους συντήρησης και κατανάλωσης καυσίμου που ήταν πολύ χαμηλότερα στο Fiat, επειδή η "Matta" έχει τεχνικά χαρακτηριστικά κορυφαίου επιπέδου, με οδικές και εκτός δρόμου ποιότητες καλύτερες από το αντίπαλο Fiat, καθώς και από τα Land Rover και Willys MB, από τα οποία γεννήθηκε.
Όσο για το όνομα "Matta", δεν είναι ένα επίσημο όνομα που δόθηκε από τον οίκο στην Alfa Romeo 1900 M, αλλά ένα ψευδώνυμο από τον μηχανικό Antonio Alessio, καθώς όταν είδε ένα από τα πρωτότυπα, με τον Guido Moroni στο τιμόνι, να ανεβοκατεβαίνει τα σκαλιά της Βασιλικής της Ασίζης κατά τη διάρκεια μίας από τις παρουσιάσεις στο κοινό αναφώνησε: « Αυτός είναι Μάττα (τρελός)».
* Δημοσιεύτηκε στο τεύχος Car and Driver 388
ΔΗΜΟΦΙΛΗ
