Πώς η Saab από τα μαχητικά αεροσκάφη, κατασκεύασε αυτοκίνητα και χρεοκόπησε το 2011

Εδώ και 85 χρόνια η σουηδική Saab είναι μια ιδιαίτερα γνωστή εταιρεία συστημάτων άμυνας και ασφαλείας, ωστόσο αρκετός κόσμος, ειδικά στην Ελλάδα, συνεχίζει να συνδέει το όνομά της με την παραγωγή αυτοκινήτων.

Η Saab γεννήθηκε το 1937 στο Trollhättan της Σουηδίας ως κατασκευαστής αεροσκαφών για λογαριασμό της σουηδικής πολεμικής αεροπορίας, τη στιγμή που η Ευρώπη ετοιμαζόταν για έναν ακόμα πόλεμο. Το πλήρες όνομα της εταιρείας ήταν Svenska Aeroplan Aktiebolaget, από το οποίο προέκυψε το γνωστό ακρωνύμιο Saab.

MUST READ

Πώς θα ήταν ένα SAAB σήμερα;

Τα κεντρικά σύντομα μεταφέρθηκαν στην πανεπιστημιούπολη της Σουηδίας Linköping, όπου η εταιρεία έχει τις κύριες δραστηριότητές της σήμερα. Το 1945, ανάμεσα σε διάφορα όνειρα για διαφοροποίηση, ένα πρότζεκτ για εξέλιξη οχημάτων βρήκε τον δρόμο του.

Το πρότζεκτ της Saab είχε την ονομασία Project 92, καθώς 92 ήταν ο επόμενος αριθμός στην αλληλουχία παραγωγής μετά από το Saab 91, το ‘Safir’, ένα μονοκινητήριο εκπαιδευτικό αεροσκάφος. Τα οχήματα της Saab οφείλουν πολλά στη σχεδίαση των αεροσκαφών της. Οι μηχανολόγοι της εταιρείας μπορούσαν να εφαρμόσουν τις γνώσεις τους γύρω από την αεροδυναμική για τη βελτίωση της επιτάχυνσης σε σύγκριση με αυτή των γερμανικών οχημάτων που κυκλοφορούσαν στην αγορά της Σουηδίας εκείνη την εποχή.

Το πρώτο όχημα παρουσιάστηκε στο Linköping τον Ιούνιο του 1947, ωστόσο μόλις το 1949 ξεκίνησε η παραγωγή του, με βάση το Trollhättan, όταν και αυτό το εμβληματικό όχημα εμφανίστηκε στους δρόμους. Στα χρόνια που μεσολάβησαν, κάθε νέο αυτοκίνητο της Saab αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τη σχεδίαση, την αξιοπιστία και την ασφάλεια.

To Saab 92 δίπλα στο αεροσκάφος J21.

Μαζί με τη γιγάντωση του ονόματος της Saab ως κατασκευαστή οχημάτων, μεγάλωνε και η φήμη της ως εταιρεία συστημάτων άμυνας και ασφαλείας, παρέχοντας στις κυβερνήσεις, στις αρχές και στους οργανισμούς προϊόντα, υπηρεσίες και λύσεις, που περιελάμβαναν από εξοπλισμούς άμυνας μέχρι συστήματα ασφαλείας.

Σε αντίθεση με τα συστήματα άμυνας και ασφαλείας, που εξελίσσονταν σταθερά σε έναν παγκόσμιο παίκτη, η ιστορία των επιβατικών οχημάτων Saab ήταν λίγο πιο... περιπετειώδη. Μετά από τον τερματισμό της 20ετούς συγχώνευσης της εταιρείας με τη Scania-Vabis το 1989, ο Αμερικανός γίγαντας της αυτοκινητοβιομηχανίας General Motors απέκτησε ποσοστό 50% της νέας εταιρείας Saab Automobile και στη συνέχεια μετέτρεψε την εταιρεία σε μια πλήρους ιδιοκτησίας θυγατρική το 2000. Τα οχήματα Saab δεν κατασκευάζονταν πλέον από τη Saab.

Έτσι, το μέλλον των οχημάτων της Saab συνδέθηκε με αυτό της General Motors, και, όταν άρχισε η καθοδική πορεία της αμερικανικής μητρικής το 2008, την ακολούθησε και η σουηδική θυγατρική. Μια αλλαγή ιδιοκτησίας που περιελάμβανε τον Ολλανδό κατασκευαστή οχημάτων Spyker δεν μπόρεσε να σταματήσει την κάθοδο, και η παραγωγή οχημάτων Saab διακόπηκε οριστικά, όταν η Saab Automobile AB υπέβαλε αίτηση πτώχευσης τον Δεκέμβριο του 2011.

Το μαχητικό Gripen E που κατασκευάζει η Saab (Copyright Saab AB)

Αρκετοί πιστεύουν ότι το όνομα Saab συνδέθηκε αποκλειστικά με τα αυτοκίνητα, αλλά αυτό δεν ισχύει. Η Saab συνεχίζει να είναι ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα της βιομηχανίας της Σουηδίας, καθώς εξελίσσεται διαρκώς στα συστήματα άμυνας και ασφαλείας.

Η Saab παρέχει συστήματα αεροναυπηγικής, χερσαία, ναυτικά συστήματα, συστήματα ασφαλείας και συστήματα αεροδιαστημικής. Απασχολεί πάνω από 16.500 υπαλλήλους και παρουσιάζει ετήσιο κύκλο εργασιών 3,38 δις δολάρια. Περίπου το ένα τέταρτο των κερδών της Saab επανεπενδύεται σε έρευνα και εξέλιξη. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα των προϊόντων της, αλλά μερικά από τα πιο εμβληματικά είναι το μαχητικό αεροσκάφος Gripen, το Saab Kockums υποβρύχιο κλάσης Gotland και το οπλικό σύστημα Carl-Gustaf.

Πλέον, τα αυτοκίνητα της Saab έχουν αποκτήσει έναν συλλεκτικό χαρακτήρα και οι κάτοχοι που τα έχουν διατηρήσει σε άριστη κατάσταση, προστατεύοντάς τα από το πέρασμα του χρόνου, μπορούν να πετύχουν υψηλές τιμές σε δημοπρασίες.

Το Saab 900 Turbo Convertible του 1978.

Μια τέτοια περίπτωση είδαμε πριν από λίγες εβδομάδες όταν ένα κόκκινο Saab 900 Turbo Convertible του 1978, το οποίο είχε γράψει στο οδόμετρό μόλις 395 km, βγήκε στο σφυρί και κατάφερε να πιάσει τιμή 145.000 δολαρίων.

Εξέλιξη των οχημάτων Saab στο πέρας των ετών

1937: Η Saab ιδρύεται στο Trollhättan της Σουηδίας ως κατασκευαστής αεροσκαφών

1946: Αρχίζει η δραστηριότητα της Saab

1947: Λανσάρεται το πρώτο όχημα Saab

1955: Πρεμιέρα του οχήματος Saab 93 που έγινε τεράστια επιτυχία

1960: Η Saab εξαγοράζει την AB Nyköpings Automobilfabrik, ANA

1967: Παρουσιάζεται το όχημα Saab 99

1968: Η Saab συγχωνεύεται με τη Scania-Vabis και γεννιέται η Saab-Scania

1989: Τα οχήματα Saab διαχωρίζονται από τη Saab-Scania και δημιουργούν αυτόνομο τμήμα, τη Saab Automobile. Ο Αμερικανός κατασκευαστής οχημάτων General Motors εξαγοράζει το 50% της εταιρείας οχημάτων Saab ως συνιδιοκτήτης

2000: Η General Motors αποκτά όλη την εταιρεία Saab Automobile – ο όμιλος Saab δεν παράγει πλέον οχήματα και δεν εμπλέκεται στην παραγωγή τους.

2011: Η General Motors συναντά οικονομικές δυσκολίες και την ίδια στιγμή αποτυγχάνουν διάφορα σενάρια εξαγορών. Έτσι η Saab Automobile υποβάλει αίτηση για πτώχευση σηματοδοτώντας το τέλος των οχημάτων Saab.

Πηγή: Saab