2/7/2025
Από την 1η Ιουλίου 2025, όλα τα συνεργεία, πλυντήρια, φανοποιεία και χώροι στάθμευσης υποχρεούνται να καταγράφουν ψηφιακά, σε πραγματικό χρόνο, τις συναλλαγές τους μέσω της πλατφόρμας myAADE. Μια φαινομενικά αναγκαία και λογική πρωτοβουλία, που σκοπεύει στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της παράνομης διακίνησης ανταλλακτικών και παροχής υπηρεσιών.
Κι όμως, η εφαρμογή του μέτρου συναντά έντονες αντιδράσεις, απεργίες και καταγγελίες για «ψηφιακή ασφυξία». Εκπρόσωποι των μικρών επιχειρήσεων καταγγέλλουν απουσία υποδομών, τεχνικών γνώσεων και υποστήριξης. Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση δηλώνει κατηγορηματικά: «Η ψηφιοποίηση δεν μπορεί να περιμένει».
Μήπως όμως, για ακόμη μία φορά, πέφτουμε θύματα του γνωστού ελληνικού διλήμματος: το μέτρο είναι σωστό, αλλά ο τρόπος εφαρμογής του αποτυγχάνει παταγωδώς;
Το γνώριμο άλλοθι: «Δεν έχουμε τα μέσα»
Το επιχείρημα «δεν μπορούμε» επανέρχεται σχεδόν αυτοματοποιημένα κάθε φορά που εισάγεται ένα ψηφιακό εργαλείο. Το ακούσαμε με τις ταμειακές μηχανές, με το myDATA, με την ηλεκτρονική τιμολόγηση.
Η αλήθεια είναι ότι ένας σημαντικός αριθμός επιχειρήσεων του κλάδου λειτουργεί εδώ και χρόνια σε συνθήκες ημι-παραοικονομίας: εργασίες χωρίς παραστατικά, ανταλλακτικά χωρίς καταγραφή, πελάτες χωρίς ίχνος στο φορολογικό σύστημα. Η δημιουργία ενός «μαύρου» κύκλου εργασιών είναι το άμεσο αποτέλεσμα, κάτι που συντηρεί και το γεγονός ό,τι ο ιδιώτης δεν έχει κανένα φορολογικό όφελος προκειμένου να υποχρεώσει έναν επαγγελματία να εκδώσει απόδειξη για το σύνολο της αξίας των υπηρεσιών που του προσφέρθηκαν...
Συνεπώς, όταν η Πολιτεία επιχειρεί να θεσπίσει στοιχειώδη διαφάνεια, η άρνηση συχνά δεν εδράζεται σε τεχνική αδυναμία, αλλά σε καθαρή απροθυμία αλλαγής του συγκεκριμένου στάτους.
Η ευθύνη του κράτους: μέτρα χωρίς υποστήριξη
Η κριτική δεν μπορεί να εξαντλείται στους επαγγελματίες. Το ίδιο το κράτος φέρει τεράστια ευθύνη. Επέβαλε ένα μέτρο με απαιτήσεις και τεχνική πολυπλοκότητα, χωρίς να παρέχει τον αναγκαίο σχεδιασμό υποστήριξης στην πράξη.
Η πρόσβαση στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ (myAADE) είναι πράγματι δωρεάν γεγονός θετικό και αναγκαίο. Ωστόσο, η Πολιτεία:
- Δεν προσφέρει εργαλεία εφαρμογής ή διασύνδεσης με τα υπάρχοντα λογιστικά/διαχειριστικά συστήματα.
- Δεν προβλέπει κανενός είδους επιμόρφωση ή τεχνική υποστήριξη για μικρές επιχειρήσεις.
- Δεν παρέχει επιδότηση ή εξοπλισμό, όπως tablet, scanner, WiFi, ούτε καν για πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Αντί να οργανώσει μια στοιχειώδη εκστρατεία ενίσχυσης, περιορίστηκε στην επιβολή της υποχρέωσης. Ζητά από έναν τεχνίτη που καταγράφει τις εργασίες του χειρόγραφα σε ένα απλό βιβλίο εργασιών να ενταχθεί σε ηλεκτρονική διαδικασία, μόνος του, άμεσα, υπό την απειλή προστίμων.
Τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη;
Η ελληνική πραγματικότητα έρχεται - ως συνήθως - σε πλήρη αντίθεση με την προσέγγιση άλλων ευρωπαϊκών χωρών:
Στη Γερμανία, το πρόγραμμα Car Repair 4.0 διασυνδέει χιλιάδες συνεργεία μέσω ψηφιακής πλατφόρμας με τεχνητή νοημοσύνη και εργαλεία απομακρυσμένης διάγνωσης. Το κράτος χρηματοδοτεί και στηρίζει ενεργά τη συμμετοχή.
Στη Σκανδιναβία, το Digital Servicebook επιτρέπει στα ανεξάρτητα συνεργεία να εκδίδουν επίσημα και αναγνωρισμένα ψηφιακά βιβλία συντήρησης, με ισχύ ισότιμη των εξουσιοδοτημένων.
Στην Ε.Ε., το πρόγραμμα Digital Europe και οι εθνικοί ψηφιακοί κόμβοι (EDIH) παρέχουν επιδοτήσεις, εκπαίδευση και τεχνική καθοδήγηση, ειδικά σε μικρές επιχειρήσεις του κλάδου. Είναι προφανές πώς με τον τρόπο αυτό, δημιουργείται και ένα ψηφιακό αρχείο που καταγράφει την συντήρηση των αυτοκινήτων, αλλά και το πόσο επαρκώς γίνεται, προκειμένου να υπάρχει μια ακόμη δυνατότητα από τις αρχές να ελέγχεται η καταλληλότητα κυκλοφορίας.
Στις εν λόγω χώρες μπορούμε να πούμε πώς, η ψηφιοποίηση δεν επιβάλλεται. Υποστηρίζεται. Εδώ, απλώς απαιτείται, χωρίς εργαλεία, χωρίς κατανόηση, χωρίς προετοιμασία.
Η ψηφιακή μετάβαση και ο κίνδυνος μιας αποτυχίας
Η αλήθεια είναι ότι το ψηφιακό πελατολόγιο αποτελεί μια ορθή και αναγκαία πρωτοβουλία. Μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και να βελτιώσει τη διαφάνεια στον κλάδο των επισκευών. Συν το αρχείο συντήρησης του αυτοκινήτου, όπως προαναφέρθηκε...
Αλλά το μέτρο, όπως εφαρμόζεται σήμερα, μοιάζει περισσότερο με τιμωρία παρά με εργαλείο. Η Πολιτεία ζητά συμμόρφωση χωρίς υποστήριξη. Και ο επαγγελματικός κόσμος την απορρίπτει, χωρίς διάθεση αυτοκριτικής.
Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της αδιαφάνειας στα συνεργεία δεν είναι υπόθεση μόνο νομοθετικών ρυθμίσεων. Είναι θέμα κουλτούρας.
Και η κουλτούρα δεν αλλάζει με επιβολές, αλλά με διάλογο, εργαλεία και σχέδιο.
Το κράτος οφείλει να προσφέρει τα μέσα. Και οι επαγγελματίες να δείξουν τη διάθεση να κάνουν το βήμα. Διαφορετικά, αυτή η - ούτως ή άλλως καθυστερημένη - ψηφιακή μετάβαση κινδυνεύει να μετατραπεί σε άλλη μία ελληνική αποτυχία.
Μια αποτυχία όχι επειδή το μέτρο ήταν κακό, αλλά επειδή κανείς δεν στάθηκε αντάξιος των απαιτήσεών του.
ΔΗΜΟΦΙΛΗ
