Οι κίνδυνοι από τους... Smombies και πώς το geofencing αποτρέπει ατυχήματα

Τα smartphones έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Προσφέρουν άμεση πληροφόρηση, επικοινωνία και ψυχαγωγία. Όμως η συνεχής, απρόσεκτη χρήση τους έχει δημιουργήσει μια νέα, ανησυχητική συνθήκη στους δρόμους: πεζοί και οδηγοί κινούνται απορροφημένοι από την οθόνη του κινητού τους, αδιαφορώντας για όσα διαδραματίζονται γύρω τους.

Ο όρος «smartphone zombie» ή απλά «smombies» περιγράφει ακριβώς αυτή την εικόνα: πεζοί με σκυμμένο κεφάλι, καρφωμένοι στην οθόνη του κινητού, διασχίζουν δρόμους χωρίς να ελέγχουν το περιβάλλον και κινούνται σαν υπνωτισμένοι. Είναι ένα φαινόμενο που έχει ήδη αναγνωριστεί από τις αρχές σε Ευρώπη και Ασία ως πραγματική απειλή.

Πόλεις όπως το Άμστερνταμ, το Βερολίνο και τη Σεούλ, έχουν υιοθετήσει καινοτόμα μέτρα: φωτεινοί σηματοδότες ενσωματωμένοι στο πεζοδρόμιο, στο σημείο που συχνά κοιτούν οι smombies, αλλά και πινακίδες με σαφή μηνύματα όπως «σήκωσε το κεφάλι», στοχεύουν στη μείωση του φαινομένου.

Η κατάσταση είναι σοβαρή

Έρευνα της DEKRA (2022) σε έξι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αποκάλυψε ότι ένας στους έξι πεζούς χρησιμοποιεί το κινητό του ενώ διασχίζει δρόμο. Στη Σουηδία, την προηγούμενη 10ετία (2010-2020), 650 πεζοί και ποδηλάτες τραυματίστηκαν λόγω χρήσης κινητού κατά τη βάδιση.

Αντίστοιχα, στους οδηγούς, η χρήση κινητού, ακόμα και μέσω Bluetooth, έχει τεκμηριωθεί πως μειώνει την προσοχή, καθυστερεί τον χρόνο αντίδρασης και αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες σύγκρουσης. Έρευνες συγκρίνουν την απόσπαση προσοχής από κινητό με την κατανάλωση αλκοόλ σε επίπεδο αντίληψης κινδύνου.

Σε ευρωπαϊκές πόλεις όπως η Βαρκελώνη και η Ουτρέχτη έχουν ξεκινήσει πιλοτικά προγράμματα γεωεντοπισμού (σ.σ. εντοπισμού θέσης κινητών που πλέον φέρει τον όρο geofencing), μπλοκάροντας προσωρινά ειδοποιήσεις σε κινητά τηλέφωνα όταν πλησιάζουν διαβάσεις πεζών. Στην Ιαπωνική πόλη, Γιοκοχάμα, έχει ήδη εφαρμοστεί σύστημα φωτεινής προειδοποίησης ενσωματωμένο στο έδαφος. Παράλληλα, σε πρόσφατες εκδόσεις λογισμικού Android εμφανίζεται πειραματικά το χαρακτηριστικό «Do Not Disturb While Walking» μια επιλογή που μπλοκάρει προσωρινά ειδοποιήσεις όταν εντοπίζεται κίνηση με ταχύτητα βάδισης.

Είναι σαφές πώς, η τεχνολογία μπορεί και πρέπει να λειτουργεί ως εργαλείο για να διευκολύνει τη ζωή μας και όχι να μας καθοδηγεί στα τυφλά. Αν συνεχίσουμε να κινούμαστε με τα μάτια κολλημένα σε μια οθόνη, θα χάσουμε το σημαντικότερο: την αίσθηση του πραγματικού κόσμου που μας περιβάλλει.

Κάποια στιγμή, το μήνυμα που δεν διαβάσαμε εγκαίρως ίσως δεν αφορά κάποιο… notification, αλλά ένα ηχηρό καμπανάκι κινδύνου: για εμάς, για τους γύρω μας, για την κοινωνία που αργεί να αντιδράσει σε ένα φαινόμενο που έχει γίνει... viral στους κατοίκους των σύγχρονων πόλεων.