NOOS: Το πρώτο ελληνικό ηλεκτρικό scooter είναι γεγονός – Μπορεί η Ελλάδα να ξαναχτίσει τη δική της αυτοκινητοβιομηχανία;


Με αφετηρία το NOOS, το «made in Greece» επιστρέφει στον χώρο της ηλεκτροκίνησης. Αναλύουμε γιατί η Ελλάδα μπορεί –και πρέπει– να διεκδικήσει ξανά θέση στην παραγωγή οχημάτων, αξιοποιώντας τη στρατηγική της θέση, το ανθρώπινο κεφάλαιο και τις επενδυτικές ευκαιρίες της πράσινης μετάβασης.

Το λανσάρισμα του πρώτου ελληνικού ηλεκτρικού scooter NOOS δεν είναι μια απλή είδηση από τον χώρο της τεχνολογίας ή της μικροκινητικότητας. Ούτε ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα προς χάριν εντυπωσιασμού ή «καπηλείας» από εκείνους που προσπαθούν μέσα από τέτοια γεγονότα να αντλήσουν-πολιτικά- οφέλη, ενώ απείχαν σε όλο αυτό το εγχείρημα μεταφορικά και κυριολεκτικά (είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις στελεχών της NOOS για την γραφειοκρατία κα τα προβλήματα που αντιμετώπισαν από τις δαιδαλώδεις υπηρεσίες του ελληνικού κράτους).  

Κατά την άποψή μας είναι ένα μικρό αλλά ουσιαστικό βήμα προς μια εθνική αναγκαιότητα: την επαναβιομηχάνιση της χώρας. Αυτό πρέπει να είναι το μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση και εκεί θα πρέπει να εστιάσουμε, αν θέλουμε να ξεφύγουμε λίγο από τον Τουρισμό (σ.σ. πόσο ακόμη;) και να ανοίξουμε τα φτερά μας και σε άλλες σημαντικές δραστηριότητες όπως είναι η βιομηχανική παραγωγή.

Η Ελλάδα έχει μείνει πίσω στον τομέα της παραγωγής οχημάτων και αυτό αποτελεί ένα διαχρονικό αναπτυξιακό έλλειμμα. Και με βάσει τα όσα συμβαίνουν πλέον στην αυτοκινητοβιομηχανία (Κινέζική επέλαση στην Ευρώπη, αναδιάρθρωση παραγωγικών πλάνων), θα μπορούσε να παίξει ένα πολύ σημαντικό ρόλο έλκοντας επενδύσεις. Ιδίως τώρα που μιλάμε για «εργοστάσια συναρμολόγησης αυτοκινήτων» (assembly plants) και όχι για «βαριά βιομηχανία» είναι μάλλον πιο εύκολο να πραγματοποιηθεί. 

Από την ΕΛΒΟ στα... DATSUN

Η Ελλάδα, δεν ήταν πάντα έτσι. Η χώρα διέθετε μονάδες συναρμολόγησης και κατασκευής αυτοκινήτων με εντυπωσιακές δυνατότητες: ΕΛΒΟ, NAMCO (Pony), Mazda (Πολυδωρόπουλος), GM Hellas (Opel Kadett), Renault MAVA (Farma), TEOKAR του ομίλου Θεοχαράκη (Datsun). Παράλληλα λειτουργούσαν εργοστάσια ελαστικών όπως της Pirelli και της Goodyear. Κοινή κατάληξη: όλες οι προσπάθειες αυτές μαράζωσαν λόγω έλλειψης στρατηγικού σχεδίου, κρατικής ασυνέπειας και αδυναμίας διασύνδεσης με μια ευρύτερη εθνική βιομηχανική πολιτική.

Σήμερα, η κατασκευή του NOOS υπενθυμίζει πως η Ελλάδα μπορεί ακόμη να παράγει. Αρκεί να υπάρχει όραμα, επιμονή και ένα βιώσιμο επιχειρηματικό πλάνο. Το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι αν μπορούμε να φτιάξουμε scooter. Είναι εάν μπορούμε να δημιουργήσουμε ξανά συνθήκες για οργανωμένη βιομηχανική δραστηριότητα με εξαγωγικό προσανατολισμό;

Η απάντηση κατά την άποψή μας είναι θετική. Η χώρα μας έχει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα: α) στρατηγική γεωπολιτική θέση που ενώνει τρεις ηπείρους, β) σύγχρονες λιμενικές υποδομές (βλ. Πειραιάς, Αλεξανδρούπολη, Βόλος, Πάτρα), γ) αξιόλογο επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό και δ) πρόσβαση σε ευρωπαϊκά επενδυτικά και πράσινα κονδύλια ως μέλος της ΕΕ.

Αυτό που λείπει είναι ένα οριζόντιο εθνικό πλάνο επανεκκίνησης της βιομηχανίας, που θα περιλαμβάνει:

  • σύσταση ειδικών ζωνών βιομηχανικής παραγωγής με φορολογικά κίνητρα
  • επενδύσεις στην κατάρτιση τεχνικών και μηχανικών
  • κίνητρα για εγχώρια R&D στον τομέα της ηλεκτροκίνησης και της πράσινης τεχνολογίας
  • συνεργασίες με μεγάλους ευρωπαϊκούς και ασιατικούς ομίλους για εντόπια συναρμολόγηση ή πλήρη παραγωγή 

Σε μια περίοδο όπου η Ευρώπη αλλάζει μετατοπίζοντας την παραγωγή οχημάτων εντός των συνόρων της και επιδιώκει την απεξάρτηση από την Κίνα, η Ελλάδα μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο ως κόμβος ηλεκτροκίνησης και μικροκινητικότητας. Με συγκριτικό πλεονέκτημα το χαμηλότερο κόστος από τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες και εντός Ε.Ε., μπορεί να αποτελέσει μια ελκυστική βάση παραγωγής, αρκεί να στείλει το σωστό μήνυμα στις αγορές: σταθερότητα, υποστήριξη, σχέδιο. Και φυσικά να είναι σε θέση να σηκώνει «αναχώματα» προκειμένου να αποφύγει «επισφαλείς» προσπάθειες, όπως η περίπτωση της Next.e.Go Mobile SE για την κατασκευή του τετράτροχου e_GO Life που ναυάγησε. 

Το NOOS, με όλη τη συμβολική αλλά και πρακτική σημασία του, θα μπορούσε να είναι η απαρχή. Η Ελλάδα δεν πρέπει να επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος, να επαναπαυθεί και να αφήσει ευκαιρίες να χαθούν. Η επανεκκίνηση της παραγωγής είναι σημαντική όχι μόνο για την ενίσχυση του ΑΕΠ και του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών, αλλά και για την εθνική αυτάρκεια, την τεχνολογική πρόοδο και τη δημιουργία καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας.