Η κλιματική αλλαγή αποτελεί ένα μείζον πρόβλημα για τον πλανήτη μας και απαιτεί άμεσες λύσεις, προκειμένου να σταματήσει η συνεχής αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Πολλοί οργανισμοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις που πλέον είναι ορατές και στους αρνητές… τυφλούς, με ακραία καιρικά φαινόμενα, παρατεταμένη ξηρασία και ό,τι άλλο προοιωνίζεται ότι κάτι πηγαίνει λάθος σε ό,τι αφορά στον τρόπο διαχείρισης της βιωσιμότητα της Γης, των πόρων και της ρύπανσης που προκαλεί η δραστηριότητά μας.
Η αυτοκινητοβιομηχανία έχει αναμφίβολα ένα σημαντικό μερίδιο στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος, αφενός γιατί κατασπαταλά πόρους, αφετέρου γιατί τα προϊόντα της ρυπαίνουν. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μια σημαντική προσπάθεια ώστε να μειωθεί το αποτύπωμά της, με την υιοθέτηση καλών πρακτικών στον τομέα της παραγωγικής διαδικασίας, αλλά και της δραστικής μείωσης των ρύπων που εκλύονται από τα οχήματα, ακόμα και μηδενικούς, με την υποχρεωτική υιοθέτηση της ηλεκτροκίνησης από την ΕΕ το 2030 και εντεύθεν. Βεβαίως, εδώ χωράει πολλή κουβέντα για το πόσο εντέλει είναι «καθαρά» τα ηλεκτρικά οχήματα (διαδικασία παραγωγής, κατασπατάληση σπάνιων γαιών για τις μπαταρίες, ανακύκλωση, πηγή προέλευσης του ρεύματος) που θυμίζει λίγο την παροιμία με το… αυγό και την κότα. Ας δούμε, όμως, την ουσία, που δεν είναι άλλη από το να διαφυλάξουμε πώς η μέση θερμοκρασία της Γης θα πρέπει να σταματήσει την ανοδική της πορεία και αυτό μπορεί να συμβεί μόνο με τη μείωση των εκπομπών για την καταπολέμηση του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Παράδοξα
Το παράδοξο σε όλα αυτά τα μέτρα (ηλεκτροκίνηση) είναι ότι οι κυβερνήσεις έχουν δώσει γενναία κίνητρα για την αγορά ΕVs, αδιαφορώντας για τα παλαιά ρυπογόνα οχήματα που βρίσκονται κανονικά σε κυκλοφορία. Έτσι, παρατηρείται το φαινόμενο, σε κάποιες χώρες με χαμηλότερα εισοδηματικά κριτήρια σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ να κυκλοφορεί ανάμεσα στα απαστράπτοντα «μηδενικών ρύπων» ηλεκτρικά ΙΧ ένας τεράστιος αριθμός ρυπογόνων οχημάτων, ακόμα και στα κέντρα των πόλεων. Και η περίπτωση της Ελλάδας είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, καθώς η κυβέρνησή της εκπόνησε ένα γενναίο πρόγραμμα επιδοτήσεων για την αγορά ηλεκτρικού οχήματος που είναι ακόμα σε ισχύ, ενώ δεν έκανε απολύτως τίποτα για τα ασυντήρητα ρυπογόνα ΙΧ που κυκλοφορούν καθημερινά στους δρόμους, ακόμα και στο κέντρο της Αθήνας, νομιμότατα με το σύστημα μονά-ζυγά.
Η καυτή πατάτα είναι στα χέρια της κυβέρνησης που πρέπει από τώρα να εκπονήσει ένα μακρόπνοο σχέδιο απόσυρσης, προκειμένου όλα τα ακατάλληλα οχήματα να βγουν από την κυκλοφορία και οι ιδιοκτήτες τους αξιοποιώντας ένα μπόνους να μπορέσουν να τα αντικαταστήσουν με σύγχρονης τεχνολογίας, πιο ασφαλή και χαμηλών ρύπων.
Πιθανώς αυτό να σχετίζεται με το πολιτικό κόστος μιας δραστικής πολιτικής αντικινήτρων, σίγουρα, όμως, κάποια κίνητρα για την απόσυρση ρυπογόνων ΙΧ και μπόνους αγοράς ενός νέου χαμηλών ρύπων (όχι απαραίτητα ηλεκτρικού) θα μπορούσε να προσφέρει μια αξιόπιστη λύση, προκειμένου να μειωθεί και ο μέσος όρος ηλικίας του στόλου μας που φθάνει στα 17,3 έτη. Εδώ να επισημάνουμε ότι δεν θεωρούμε όλα τα παλαιά οχήματα για πέταμα. Αλλά εκείνα που είναι ασυντήρητα και δεν περνάνε ΚΤΕΟ, τα οποία κατά έναν περίεργο τρόπο δεν ελέγχει κανείς, ενώ κυκλοφορούν ανασφάλιστα και χωρίς οι ιδιοκτήτες τους να έχουν πληρώσει τέλη κυκλοφορίας. Ακόμα ένα παράδοξο…
Ώρα για αποφάσεις
Πλέον οι κυβερνώντες θα αναγκαστούν να καταπιαστούν σοβαρά με το θέμα, λόγω της βούλησης της ΕΕ να καταστήσει υποχρεωτική την απόσυρση των παλαιάς τεχνολογίας οχημάτων και συγκεκριμένα όλων όσα οι ζημιές τους δεν επιδιορθώνονται ή το κόστος επισκευής είναι μεγαλύτερο από την εμπορική αξία του αυτοκινήτου. Επίσης και εκείνα που έχουν τεθεί σε ακινησία για ένα μεγάλο χρονικά διάστημα, δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ για δύο συνεχόμενα έτη ή απέτυχαν στον έλεγχο και οι βλάβες δεν μπορούν να αποκατασταθούν. (Δείτε το αναλυτικό ρεπορτάζ πατώντας ΕΔΩ).
Αξίζει να τονιστεί πως, σύμφωνα με έρευνες στην Ελλάδα, κυκλοφορούν περίπου 3 εκατομμύρια ΙΧ που δεν έχουν περάσει από ΚΤΕΟ (!), γεγονός που καταδεικνύει μία ακόμα αποτυχία του κρατικού ελεγκτικού μηχανισμού, ενώ εκτιμήσεις θέλουν περίπου 3,5 εκατ. οχήματα από τα 5,5 εκατ. του συνολικού μας στόλου να πρέπει να οδηγηθούν στην ανακύκληση…
Αναμφισβήτητα, η καυτή πατάτα είναι στα χέρια της κυβέρνησης που πρέπει από τώρα να εκπονήσει ένα μακρόπνοο σχέδιο απόσυρσης, προκειμένου όλα τα ακατάλληλα οχήματα να βγουν από την κυκλοφορία και οι ιδιοκτήτες τους αξιοποιώντας ένα μπόνους να μπορέσουν να τα αντικαταστήσουν με σύγχρονης τεχνολογίας, πιο ασφαλή και χαμηλών ρύπων.
Κλείνοντας, να αναφέρουμε πως εκτός από την πρόταση της ΕΕ, εδώ και αρκετό καιρό κυκλοφορεί μελέτη από την Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA) που εξηγεί πότε θα ξεκινήσουν να αποσύρονται οριστικά τα οχήματα από την Ευρώπη, με βάση τα πρότυπα εκπομπών ρύπων (Euro): το 2026 αναμένεται να ισχύσουν απαγορεύσεις κυκλοφορίας στην Ευρώπη για τα αυτοκίνητα που ανήκουν στην κατηγορία ρύπων Euro 1, το 2030 τα Euro 2, το 2034 τα Euro 3, το 2039 τα Euro 4, ενώ τo 2043 προβλέπεται να πάψουν να κινούνται τα Euro 5 και το 2050 τα Euro 6!