Το GSR2 και ο "ξαφνικός θάνατος" των αυτοκινήτων πόλης

Η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται εμπρός σε μια νέα πρόκληση έπειτα από εκείνη της ηλεκτροκίνησης που τυπικά θα αποτελέσει τη μια και μοναδική επιλογή στους αγοραστές από το 2035, εάν δεν αλλάξει κάτι δραματικά.

Από τον προσεχή Ιούλιο οι κατασκευαστές θα πρέπει να έχουν ενσωματώσει στα αυτοκίνητά τους 19 καινούργια συστήματα ασφαλείας βάσει της Ευρωπαϊκής Οδηγίας General Safety Regulations 2 (GSR2) που στοχεύει στη σημαντική μείωση των θανάτων και των σοβαρών τραυματισμών προκειμένου να επιτευχθεί ο μεγάλος στόχος που έχει θέσει η ΕΕ για τον εκμηδενισμό τους έως το 2050.

Ουδείς αμφιβάλλει για το κατά πόσο οι νέες τεχνολογίες μπορούν να συντελέσουν στη μείωση των τροχαίων και την ενίσχυση της ασφάλειας των αυτοκινήτων και έτσι ακριβώς πρέπει να συμβαίνει. Ωστόσο, αυτό που μάλλον προβληματίζει είναι τα σφικτά χρονοδιαγράμματα που βάζει η ΕΕ με αποτέλεσμα να αλλάζουν άρδην τα επιχειρηματικά σχέδια των κατασκευαστών και κάποιοι να αναγκάζονται να βγουν εντελώς έξω από τον ευρωπαϊκό χάρτη. Επίσης, (προβληματίζει) και η σημαντική αύξηση στις τιμές των αυτοκινήτων που επιφέρει όλος αυτός ο μετασχηματισμός είτε μιλάμε για ηλεκτροκίνηση και εκπομπές ρύπων είτε για την ασφάλεια.

Μεταξύ των 19 νέων τεχνολογικών συστημάτων ασφάλειας που γίνονται υποχρεωτικά συγκαταλέγονται το νέο σύστημα πέδησης έκτακτης ανάγκης, η ενίσχυση προστασίας των ποδηλατών, η συσκευή αλκοτέστ, όπως και το σύστημα «υποβοήθησης ταχύτητας» που βασίζεται στην αναγνώριση των πινακίδων κυκλοφορίας και τα δεδομένα του GPS.

Είδαμε τι έγινε με τη διάδοση της ηλεκτροκίνησης, όπως και με την αυστηροποίηση των προδιαγραφών ρύπων βάσει των κανονισμών Euro 7. Αφενός αρκετοί κατασκευαστές αποφάσισαν να μην δραστηριοποιούνται στην Ε.Ε., και να συνεχίζουν σε άλλες αγορές με λιγότερους περιορισμούς (ως γνωστό η υποχρεωτηκιτητα στην ηλεκτρική μετάβαση θα ισχύσει μόνο στην Ευρώπη), αφετέρου κάποια αυτοκίνητα έχουν «κοπεί» λόγω περιορισμού του περιθωρίου κέρδους (κυρίως στη μικρή κατηγορία). Είναι δεδομένο πώς το κόστος έρευνας και εξέλιξης (R&D) μιας τεχνολογικής καινοτομίας μετακυλίεται  στην τιμή του αυτοκινήτου, τουλάχιστον μέχρι την απόσβεσή του. Όμως η άνοδος των τιμών των αυτοκινήτων στη μετά Covid-19 εποχή, δεν οφείλεται μόνο στην υποχρεωτική τεχνολογική αναβάθμιση τους, αλλά και στη μείωσης της παραγωγής και της αυξανόμενης ζήτησης, με κάποια ψήγματα… κερδοσκοπίας είναι η άποψή μας.

Η υλοποίηση της νέας οδηγίας GSR2 έχει ήδη ξεκινήσει (6/7/2022) με την πλήρη εφαρμογή της να έχει προγραμματιστεί για τις 7 Ιουλίου του τρέχοντος έτους, ενώ ακόμη και όσα αυτοκίνητα έχουν κατασκευασθεί από την έναρξη της νόρμας προ διετίας υποχρεούνται να συμμορφωθούν προκειμένου να μπορέσουν να ταξινομηθούν εντός ΕΕ.

Όπως εκτιμάται, αυτός ο νέος αυστηρός κανονισμός θα έχει σαν συνέπεια τον «ξαφνικό θάνατο» της παραγωγής πολλών αυτοκινήτων της μικρής κατηγορίας (ακόμη και ηλεκτρικών) με παλαιές πλατφόρμες λόγω ασύμφορου κόστους αναβάθμισής τους. Οι αντιδράσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας έχουν να κάνουν και με το στενό χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των κανονισμών, από το γεγονός ότι δεν λαμβάνονται υπ΄ όψη οι περίοδοι αλλαγής ενός μοντέλου, ακόμη και με τη μη ευθυγράμμιση με την παγκόσμια νομοθεσία για την ασφάλεια. Επίσης κύκλοι της αυτοκινητοβιομηχανίας αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα των εν λόγω κανονισμών στις μικρές κατηγορίες οχημάτων.

Πίσω από τις διατυπωμένες αμφιβολίες σχετικά με την χρησιμότητα των περισσότερων από αυτά τα συστήματα στην καθημερινή χρήση, κρύβεται η αγωνία των κατασκευαστών για τις στρατηγικές αποφάσεις που θα πρέπει να πάρουν για τη βιωσιμότητά τους. Ποιά αυτοκίνητα θα πρέπει να αναβαθμίσουν προκειμένου να πληρούν τις προδιαγραφές ή θα καταργήσουν σταδιακά από τον Ιούλιο του 2024, αποφάσεις που είναι δεδομένο ότι έχουν δρομολογηθεί. Είναι ξεκάθαρο πώς η κατηγορία των αυτοκινήτων πόλης θα δεχθεί τη μεγαλύτερη πίεση λόγω μικρού περιθωρίου κέρδους. Μονόδρομος η αύξηση των τιμών, κάτι που ίσως λειτουργήσει αρνητικά σε ότι έχει να κάνει με τις πωλήσεις τους, ενώ τα μοντέλα που βασίζονται σε παλαιότερες πλατφόρμες είναι σίγουρο πώς θα καταργηθούν μια και η μετατροπές θα είναι ασύμφορες.

Αντίλογος στην επιχειρηματολογία των κατασκευαστών περί αύξησης των τιμών αγοράς ή και συντήρησης των οχημάτων, η μακροπρόθεσμη εξοικονόμηση κόστους ασφαλίστρων λόγω μείωσης των κινδύνων ατυχημάτων, καθώς το πρωτόκολλο GSR2 ουσιαστικά ενισχύει την πρόληψη σύγκρουσης και την παρακολούθηση της συμπεριφοράς του οδηγού.

Όπως και να έχει, το αυτοκίνητο για τους ευρωπαίους πολίτες στο εγγύς μέλλον θα αποτελεί ένα άπιαστο όνειρο με την συνεχή αύξηση των τιμών που φέρνουν όλες αυτές οι τεχνολογικές αναβαθμίσεις. Κάτι που είναι σίγουρο πώς θα συρρικνώσει κατά πολύ την γκάμα της διαθεσιμότητας των οχημάτων, εξαφανίζοντας κατηγορίες όπως τι γνωρίζουμε σήμερα που είναι «ασύμφορες» για τους κατασκευαστές, ανοίγοντας παράλληλα το πεδίο των συνεργασιών, για κοινές πλατφόρμες, τεχνολογίες και συστήματα κίνησης στο πλαίσιο της βιωσιμότητας. Και τι καλύτερο για την εφαρμογή ενός τέτοιου σεναρίου, από ένα ηλεκτρικό όχημα…