ΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΙΑΝΝΗΣ-ΜΑΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΦΩΤΟ:ΑΡΧΕΙΟ
Ίσως το μεγαλύτερο «πρόβλημα» της σύγχρονης Formula 1 είναι οι... απόλυτοι κυρίαρχοι. Την τελευταία εικοσαετία ελάχιστες ήταν οι χρονιές που πραγματικά είδαμε «μάχη μέχρις εσχάτων», μιας και τις περισσότερες φορές είτε μία ομάδα, είτε ένας πιλότος, είτε ο συνδυασμός των δύο, δεν επέτρεπε σε κανέναν άλλον να «αμφισβητήσει» την «παντοκρατορία». Τα παραδείγματα πλείστα. Michael Schumacher και Ferrari έκαναν... πάρτι για μια πενταετία στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ακολούθησε μία πενταετία κάπως πιο «ισορροπημένη», για να φτάσουμε στην τελευταία οκταετία που «μοιράζεται» μεταξύ δύο ομάδων.
Αρχικά η Red Bull ήταν αυτή που με «όχημα» το καταπληκτικό μονοθέσιο που σχεδίαζε κάθε χρονιά ο Adrian Newey κατάφερνε να παίρνει το ένα Πρωτάθλημα μετά το άλλο, τόσο σε επίπεδο κατασκευαστών όσο και στους οδηγούς, με το «τέσσερα στα τέσσερα» του Sebastian Vettel από το 2010 έως και το 2013. «Απολαύστε το τώρα, διότι δεν γνωρίζουμε τί θα συμβεί την επόμενη χρονιά» είχε πει πανηγυρίζοντας μετά την κατάκτηση του τελευταίου τίτλου του ο Γερμανός, απευθυνόμενος προς την (τότε) ομάδα του. Κι αποδείχθηκε προφητικός ο λόγος του, μιας και οι «σαρωτικές» αλλαγές του 2014 ανέτρεψαν το σκηνικό.
Ο άνθρωπος, ο οποίος τώρα έχει στα χέρια του τα ηνία της Formula 1 σε ό,τι αφορά στο καθαυτό αγωνιστικό κομμάτι, ο Ross Brawn, πίεζε τη FIA ώστε να υπάρξει μια δραστική αλλαγή κανονισμών που θα έφερνε και την... αποκαθήλωση της Red Bull. Η «υβριδική εποχή» που ξημέρωσε το 2014 ήταν η απαρχή της κυριαρχίας της Mercedes, με τους Γερμανούς να αποδεικνύονται πιο έτοιμοι για τη νέα πρόκληση. Προφανώς καταλυτικό ρόλο διαδραμάτισε το know-how της Mercedes στην κατασκευή υβριδικών μονάδων ισχύος από τα αυτοκίνητα παραγωγής, καθώς και ότι τα πάντα γίνονταν in-house. Σε αντίθεση, δηλαδή, με τη Red Bull, η εξέλιξη σασί και κινητήρα γινόταν στον ίδιο χώρο, την ώρα που η αυστριακή ομάδα περίμενε από τη Renault τους κινητήρες για να τους «κουμπώσει» στα μονοθέσιά της.
Αλλαγή ρόλων...
Το αποτέλεσμα λίγο – πολύ όλοι το γνωρίζουμε. Τέσσερα συνεχόμενα Πρωταθλήματα κατασκευαστών για τη Mercedes, ισάριθμοι τίτλοι για τους οδηγούς με μοναδική διαφορά σε σχέση με την «εποχή Red Bull» πως τα Πρωταθλήματα δεν τα πήρε όλα ένας πιλότος, αλλά υπήρξε μια κάποια κατανομή. Τρόπον τινά, δηλαδή, μιας και πρακτικά μιλάμε για μία κοινή τριετία Hamilton – Rosberg, με τον Βρετανό να κατακτά δύο τίτλους και τον Γερμανό έναν. Φέτος ήταν από λίγο έως πολύ αναμενόμενο πως στην ενδοοικογενειακή ισορροπία της Mercedes, κι ελλείψει εν ενεργεία Παγκόσμιου Πρωταθλητή από την ομάδα, η πλάστιγγα θα έγερνε προς την πλευρά του Lewis Hamilton. Όπως κι έγινε.
Κι ερχόμαστε στο σήμερα. Ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, στο «αύριο» του σπορ. Στη Liberty Media δεν αρέσει καθόλου αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Ο Chase Carey, ο Ross Brawn αλλά και ο Sean Bratches δεν θέλουν να βλέπουν μόνο μία ομάδα να κυριαρχεί απόλυτα. Κι έχουν δίκιο από την πλευρά τους, μιας και ως κάτοχοι των εμπορικών δικαιωμάτων της Formula 1 βλέπουν πως το προϊόν τους βλάπτεται. Όσο μειώνεται το ενδιαφέρον εντός της εκάστοτε πίστας, τόσο περιορίζεται και από εμπορικής άποψης η όποια κίνηση γύρω από τη Formula 1. Και γνωρίζει η «τριανδρία» της Liberty Media πως απαιτούνται δραστικές αλλαγές.
Το 2021 που αργεί πολύ...
Η αλλαγή στη σχεδίαση των μονοθεσίων από την τρέχουσα σεζόν φαίνεται πως λειτούργησε σε έναν βαθμό ευεργετικά, μιας και το θέαμα στις πίστες αυξήθηκε, είδαμε περισσότερες προσπεράσεις, πολλές εντυπωσιακές μονομαχίες κι εν τέλει ταχύτερα μονοθέσια. Η επόμενη αλλαγή, όμως, είναι προγραμματισμένη για το 2021. Στο τέλος του 2020 εκπνέει η τρέχουσα συμφωνία για τους κινητήρες. Το Engine Group της FIA ήδη επεξεργάζεται αρκετές ιδέες για την «επόμενη ημέρα». Ιδέες που έχουν να κάνουν είτε με την επιστροφή στα ατμοσφαιρικά μοτέρ, είτε με την αλλαγή της δομής των υπερτροφοδοτούμενων κινητήρων, με αύξηση των κυλίνδρων. Ήδη στο παιχνίδι έχουν μπει και νέοι υποψήφιοι κατασκευαστές κινητήρων, όπως το Volkswagen Group με την Lamborghini, ή η Porsche. Όμως και σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για μια προοπτική τετραετίας.
Οι «ιδέες» της Liberty Media
Χρειάζεται, κοντολογίς, κάτι πιο «γρήγορο» για να ταράξει κάπως τα λιμνάζοντα νερά της Formula 1. Οι ιδέες που έχουν πέσει στο τραπέζι των συζητήσεων είναι αρκετές. Η κλασσική είναι να αυξηθούν οι αγώνες. Θεωρούν στη Liberty Media πως η προοπτική ακόμα και 25 Grand Prix στο πρόγραμμα της εκάστοτε σεζόν είναι ρεαλιστική. Προτάσεις υπάρχουν πολλές, με τουλάχιστον 40 χώρες ή πόλεις να έχουν ήδη προσεγγίσει τον Chase Carey, ζητώντας του να κάνουν συναντήσεις για να συζητήσουν την προοπτική της μεταξύ τους συνεργασίας. Ο «ισχυρός άνδρας» του σπορ δεν εφησυχάζει. Τουναντίον, έπειτα από τη δεδομένη επιστροφή στο καλαντάρι των αγώνων σε Γερμανία και Γαλλία, είναι πολύ πιθανό από το 2019 να ξαναδούμε την πίστα της Κωνσταντινούπολης να φιλοξενεί αγώνα του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος, το Βιετνάμ είναι έτοιμο να αντικαταστήσει την αποχωρήσασα Μαλαισία, η Κίνα –ως η μεγαλύτερη ασιατική αγορά- θέλει και δεύτερο αγώνα, στους δρόμους του Πεκίνου, ενώ πάντοτε υπάρχει η προοπτική δεύτερου αμερικανικού Grand Prix, είτε στο Νιού Τζέρσεϊ, είτε στο Λονγκ Μπιτς. Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου, άλλωστε...
Η αύξηση των αγώνων, όμως, δεν είναι πανάκια. Ούτε, φυσικά και η αύξηση των μονοθεσίων. Η ιδέα της συμμετοχής και τρίτου μονοθεσίου κάθε ομάδας έχει συζητηθεί ουκ ολίγες φορές, συνήθως έπειτα από παρακίνηση της Ferrari. Όμως τόσο για λόγους κόστους όσο και για την ισονομία του Πρωταθλήματος, έχει εγκαταλειφθεί. Δεν αποκλείεται, όμως, να δούμε αλλαγή στο grid. Μία από τις ιδέες που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι να γίνουν τρία τα μονοθέσια σε κάθε σειρά του grid, ώστε να μειωθούν οι αποστάσεις και να δούμε περισσότερες μάχες. Μια πρόταση που αν τη δει κανείς από τη σκοπιά του... MotoGP, έχει πιθανότητες επιτυχίας. Όμως η Formula 1 είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Τρία μονοθέσια, το ένα δίπλα στο άλλο, ίσως και να προσφέρουν περισσότερες συγκρούσεις κι όχι μονομαχίες. Επιπρόσθετα υπάρχουν κι αντικειμενικές δυσκολίες σε κάποιες περιπτώσεις. Διότι π.χ. στο Μονακό πολύ απλά δεν χωρούν τρία μονοθέσια, το ένα δίπλα στο άλλο, στην ευθεία εκκίνησης – τερματισμού.
Αγωνιστικό... διήμερο;
Επόμενη ιδέα που συζητείται είναι να μειωθεί η διάρκεια των αγώνων. Να έχουμε δύο ημέρες δράσης, με την Παρασκευή να καταργείται, μιας και στις περισσότερες περιπτώσεις πρακτικά δεν προσφέρει κάτι και δεν μας κάνει... σοφότερους. Υπάρχουν πίστες που αν καταργηθούν οι δοκιμές της Παρασκευής δεν θα... στενοχωρηθούν καθόλου, μιας και η προσέλευση θεατών είναι περιορισμένη, ενώ μια τέτοια αλλαγή θα μειώσει σημαντικά τα συνολικά λειτουργικά έξοδα. Περιπτώσεις όπως αυτή του αυτοκινητοδρομίου της πόλης του Μεξικού, όμως, έρχονται για να αντικρούσουν αυτή την άποψη. Οι Μεξικάνοι συρρέουν τα τελευταία χρόνια για να παρακολουθήσουν τον αγώνα της πατρίδας τους και μόνο τις Παρασκευής κόβονται περισσότερα από 80.000 εισιτήρια! Επομένως είναι κάτι που εύκολα το λες, όμως δύσκολα γίνεται πράξη.
Ο καιρός έχει γυρίσματα, λοιπόν. Κι ο άνθρωπος ο οποίος ανέλαβε να αλλάξει τον ρουν της ιστορίας της Formula 1 το 2014, ο Ross Brawn, καλείται τώρα να βρει τον τρόπο ώστε να δώσει νέο ενδιαφέρον σε ένα Πρωτάθλημα που μπορεί φέτος να ήταν σαφώς πιο συναρπαστικό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, εντούτοις θέλει πολλή δουλειά προκειμένου να μας θυμίσει και πάλι το ένδοξο παρελθόν των δεκαετιών του 1980 και του 1990, όταν μέσα στις πίστες... έπεφταν κορμιά!
Αυτές είναι οι ριζικές αλλαγές που έρχονται στην Formula 1!
Ο Ross Brawn ήταν ο άνθρωπος που έβαλε τη Mercedes στις... ράγες της επιτυχίας και της κατάκτησης των τεσσάρων διαδοχικών τίτλων σε κατασκευαστές και οδηγούς. Και τώρα είναι αυτός που θέλει να αλλάξει τη μορφή της Formula 1, προκειμένου να αποθαρρύνει το να γίνεται μία ομάδα απόλυτη κυρίαρχος. Θα τα καταφέρει;
ΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΙΑΝΝΗΣ-ΜΑΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΦΩΤΟ:ΑΡΧΕΙΟ
Ίσως το μεγαλύτερο «πρόβλημα» της σύγχρονης Formula 1 είναι οι... απόλυτοι κυρίαρχοι. Την τελευταία εικοσαετία ελάχιστες ήταν οι χρονιές που πραγματικά είδαμε «μάχη μέχρις εσχάτων», μιας και τις περισσότερες φορές είτε μία ομάδα, είτε ένας πιλότος, είτε ο συνδυασμός των δύο, δεν επέτρεπε σε κανέναν άλλον να «αμφισβητήσει» την «παντοκρατορία». Τα παραδείγματα πλείστα. Michael Schumacher και Ferrari έκαναν... πάρτι για μια πενταετία στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ακολούθησε μία πενταετία κάπως πιο «ισορροπημένη», για να φτάσουμε στην τελευταία οκταετία που «μοιράζεται» μεταξύ δύο ομάδων.
Αρχικά η Red Bull ήταν αυτή που με «όχημα» το καταπληκτικό μονοθέσιο που σχεδίαζε κάθε χρονιά ο Adrian Newey κατάφερνε να παίρνει το ένα Πρωτάθλημα μετά το άλλο, τόσο σε επίπεδο κατασκευαστών όσο και στους οδηγούς, με το «τέσσερα στα τέσσερα» του Sebastian Vettel από το 2010 έως και το 2013. «Απολαύστε το τώρα, διότι δεν γνωρίζουμε τί θα συμβεί την επόμενη χρονιά» είχε πει πανηγυρίζοντας μετά την κατάκτηση του τελευταίου τίτλου του ο Γερμανός, απευθυνόμενος προς την (τότε) ομάδα του. Κι αποδείχθηκε προφητικός ο λόγος του, μιας και οι «σαρωτικές» αλλαγές του 2014 ανέτρεψαν το σκηνικό.
Ο άνθρωπος, ο οποίος τώρα έχει στα χέρια του τα ηνία της Formula 1 σε ό,τι αφορά στο καθαυτό αγωνιστικό κομμάτι, ο Ross Brawn, πίεζε τη FIA ώστε να υπάρξει μια δραστική αλλαγή κανονισμών που θα έφερνε και την... αποκαθήλωση της Red Bull. Η «υβριδική εποχή» που ξημέρωσε το 2014 ήταν η απαρχή της κυριαρχίας της Mercedes, με τους Γερμανούς να αποδεικνύονται πιο έτοιμοι για τη νέα πρόκληση. Προφανώς καταλυτικό ρόλο διαδραμάτισε το know-how της Mercedes στην κατασκευή υβριδικών μονάδων ισχύος από τα αυτοκίνητα παραγωγής, καθώς και ότι τα πάντα γίνονταν in-house. Σε αντίθεση, δηλαδή, με τη Red Bull, η εξέλιξη σασί και κινητήρα γινόταν στον ίδιο χώρο, την ώρα που η αυστριακή ομάδα περίμενε από τη Renault τους κινητήρες για να τους «κουμπώσει» στα μονοθέσιά της.
Αλλαγή ρόλων...
Το αποτέλεσμα λίγο – πολύ όλοι το γνωρίζουμε. Τέσσερα συνεχόμενα Πρωταθλήματα κατασκευαστών για τη Mercedes, ισάριθμοι τίτλοι για τους οδηγούς με μοναδική διαφορά σε σχέση με την «εποχή Red Bull» πως τα Πρωταθλήματα δεν τα πήρε όλα ένας πιλότος, αλλά υπήρξε μια κάποια κατανομή. Τρόπον τινά, δηλαδή, μιας και πρακτικά μιλάμε για μία κοινή τριετία Hamilton – Rosberg, με τον Βρετανό να κατακτά δύο τίτλους και τον Γερμανό έναν. Φέτος ήταν από λίγο έως πολύ αναμενόμενο πως στην ενδοοικογενειακή ισορροπία της Mercedes, κι ελλείψει εν ενεργεία Παγκόσμιου Πρωταθλητή από την ομάδα, η πλάστιγγα θα έγερνε προς την πλευρά του Lewis Hamilton. Όπως κι έγινε.
Κι ερχόμαστε στο σήμερα. Ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, στο «αύριο» του σπορ. Στη Liberty Media δεν αρέσει καθόλου αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Ο Chase Carey, ο Ross Brawn αλλά και ο Sean Bratches δεν θέλουν να βλέπουν μόνο μία ομάδα να κυριαρχεί απόλυτα. Κι έχουν δίκιο από την πλευρά τους, μιας και ως κάτοχοι των εμπορικών δικαιωμάτων της Formula 1 βλέπουν πως το προϊόν τους βλάπτεται. Όσο μειώνεται το ενδιαφέρον εντός της εκάστοτε πίστας, τόσο περιορίζεται και από εμπορικής άποψης η όποια κίνηση γύρω από τη Formula 1. Και γνωρίζει η «τριανδρία» της Liberty Media πως απαιτούνται δραστικές αλλαγές.
Το 2021 που αργεί πολύ...
Η αλλαγή στη σχεδίαση των μονοθεσίων από την τρέχουσα σεζόν φαίνεται πως λειτούργησε σε έναν βαθμό ευεργετικά, μιας και το θέαμα στις πίστες αυξήθηκε, είδαμε περισσότερες προσπεράσεις, πολλές εντυπωσιακές μονομαχίες κι εν τέλει ταχύτερα μονοθέσια. Η επόμενη αλλαγή, όμως, είναι προγραμματισμένη για το 2021. Στο τέλος του 2020 εκπνέει η τρέχουσα συμφωνία για τους κινητήρες. Το Engine Group της FIA ήδη επεξεργάζεται αρκετές ιδέες για την «επόμενη ημέρα». Ιδέες που έχουν να κάνουν είτε με την επιστροφή στα ατμοσφαιρικά μοτέρ, είτε με την αλλαγή της δομής των υπερτροφοδοτούμενων κινητήρων, με αύξηση των κυλίνδρων. Ήδη στο παιχνίδι έχουν μπει και νέοι υποψήφιοι κατασκευαστές κινητήρων, όπως το Volkswagen Group με την Lamborghini, ή η Porsche. Όμως και σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για μια προοπτική τετραετίας.
Οι «ιδέες» της Liberty Media
Χρειάζεται, κοντολογίς, κάτι πιο «γρήγορο» για να ταράξει κάπως τα λιμνάζοντα νερά της Formula 1. Οι ιδέες που έχουν πέσει στο τραπέζι των συζητήσεων είναι αρκετές. Η κλασσική είναι να αυξηθούν οι αγώνες. Θεωρούν στη Liberty Media πως η προοπτική ακόμα και 25 Grand Prix στο πρόγραμμα της εκάστοτε σεζόν είναι ρεαλιστική. Προτάσεις υπάρχουν πολλές, με τουλάχιστον 40 χώρες ή πόλεις να έχουν ήδη προσεγγίσει τον Chase Carey, ζητώντας του να κάνουν συναντήσεις για να συζητήσουν την προοπτική της μεταξύ τους συνεργασίας. Ο «ισχυρός άνδρας» του σπορ δεν εφησυχάζει. Τουναντίον, έπειτα από τη δεδομένη επιστροφή στο καλαντάρι των αγώνων σε Γερμανία και Γαλλία, είναι πολύ πιθανό από το 2019 να ξαναδούμε την πίστα της Κωνσταντινούπολης να φιλοξενεί αγώνα του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος, το Βιετνάμ είναι έτοιμο να αντικαταστήσει την αποχωρήσασα Μαλαισία, η Κίνα –ως η μεγαλύτερη ασιατική αγορά- θέλει και δεύτερο αγώνα, στους δρόμους του Πεκίνου, ενώ πάντοτε υπάρχει η προοπτική δεύτερου αμερικανικού Grand Prix, είτε στο Νιού Τζέρσεϊ, είτε στο Λονγκ Μπιτς. Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου, άλλωστε...
Η αύξηση των αγώνων, όμως, δεν είναι πανάκια. Ούτε, φυσικά και η αύξηση των μονοθεσίων. Η ιδέα της συμμετοχής και τρίτου μονοθεσίου κάθε ομάδας έχει συζητηθεί ουκ ολίγες φορές, συνήθως έπειτα από παρακίνηση της Ferrari. Όμως τόσο για λόγους κόστους όσο και για την ισονομία του Πρωταθλήματος, έχει εγκαταλειφθεί. Δεν αποκλείεται, όμως, να δούμε αλλαγή στο grid. Μία από τις ιδέες που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι να γίνουν τρία τα μονοθέσια σε κάθε σειρά του grid, ώστε να μειωθούν οι αποστάσεις και να δούμε περισσότερες μάχες. Μια πρόταση που αν τη δει κανείς από τη σκοπιά του... MotoGP, έχει πιθανότητες επιτυχίας. Όμως η Formula 1 είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Τρία μονοθέσια, το ένα δίπλα στο άλλο, ίσως και να προσφέρουν περισσότερες συγκρούσεις κι όχι μονομαχίες. Επιπρόσθετα υπάρχουν κι αντικειμενικές δυσκολίες σε κάποιες περιπτώσεις. Διότι π.χ. στο Μονακό πολύ απλά δεν χωρούν τρία μονοθέσια, το ένα δίπλα στο άλλο, στην ευθεία εκκίνησης – τερματισμού.
Αγωνιστικό... διήμερο;
Επόμενη ιδέα που συζητείται είναι να μειωθεί η διάρκεια των αγώνων. Να έχουμε δύο ημέρες δράσης, με την Παρασκευή να καταργείται, μιας και στις περισσότερες περιπτώσεις πρακτικά δεν προσφέρει κάτι και δεν μας κάνει... σοφότερους. Υπάρχουν πίστες που αν καταργηθούν οι δοκιμές της Παρασκευής δεν θα... στενοχωρηθούν καθόλου, μιας και η προσέλευση θεατών είναι περιορισμένη, ενώ μια τέτοια αλλαγή θα μειώσει σημαντικά τα συνολικά λειτουργικά έξοδα. Περιπτώσεις όπως αυτή του αυτοκινητοδρομίου της πόλης του Μεξικού, όμως, έρχονται για να αντικρούσουν αυτή την άποψη. Οι Μεξικάνοι συρρέουν τα τελευταία χρόνια για να παρακολουθήσουν τον αγώνα της πατρίδας τους και μόνο τις Παρασκευής κόβονται περισσότερα από 80.000 εισιτήρια! Επομένως είναι κάτι που εύκολα το λες, όμως δύσκολα γίνεται πράξη.
Ο καιρός έχει γυρίσματα, λοιπόν. Κι ο άνθρωπος ο οποίος ανέλαβε να αλλάξει τον ρουν της ιστορίας της Formula 1 το 2014, ο Ross Brawn, καλείται τώρα να βρει τον τρόπο ώστε να δώσει νέο ενδιαφέρον σε ένα Πρωτάθλημα που μπορεί φέτος να ήταν σαφώς πιο συναρπαστικό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, εντούτοις θέλει πολλή δουλειά προκειμένου να μας θυμίσει και πάλι το ένδοξο παρελθόν των δεκαετιών του 1980 και του 1990, όταν μέσα στις πίστες... έπεφταν κορμιά!