15/8/2025
Στον κόσμο της αυτοκίνησης, λίγες τεχνολογίες ακούγονται τόσο παράδοξες όσο η απενεργοποίηση κυλίνδρων. Πώς γίνεται, άραγε, να κλείσεις μέρος του κινητήρα και να κερδίσεις σε απόδοση; Και όμως, χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες και μέχρι σήμερα έχει εξελιχθεί σε μεγάλο βαθμό.
_77761_467982_type15035.jpg)
Κατασκευαστές όπως η Volkswagen, η Mercedes-Benz, η Honda, η GM και ο όμιλος Stellantis επενδύουν σε αυτή, προσφέροντάς τη σε πληθώρα μοντέλων, από ογκώδη V8 μέχρι μικρού κυβισμού τετρακύλινδρους κινητήρες. Αλλά όπως συμβαίνει με κάθε καινοτομία, δεν είναι όλα ρόδινα.
Η βασική ιδέα είναι απολύτως λογική: όταν δεν απαιτείται πλήρης ισχύς από τον κινητήρα, για παράδειγμα κατά τη σταθερή πορεία σε αυτοκινητόδρομο, κάποιοι κύλινδροι απενεργοποιούνται προσωρινά, με αποτέλεσμα να έχουμε χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου και μειωμένες εκπομπές.
Ουσιαστικά, το όχημα λειτουργεί σαν να έχει μικρότερο κινητήρα, διατηρώντας παράλληλα τη δυνατότητα πλήρους ισχύος όταν χρειαστεί. Η μετάβαση αυτή ελέγχεται από την μονάδα διαχείρισης κινητήρα, η οποία βασίζεται σε δεδομένα από αισθητήρες (στροφές, φορτίο, θερμοκρασία, πίεση λαδιού κ.ά.). Οι μέθοδοι διαφέρουν ανάλογα με τον κατασκευαστή: Στα V8 της GM, η τεχνολογία Dynamic Fuel Management χρησιμοποιεί την πίεση λαδιού για να απενεργοποιήσει ειδικά υδραυλικά ωστήρια, «κοιμίζοντας» κυριολεκτικά τους κυλίνδρους. Η Honda, από την άλλη, μέσω του Variable Cylinder Management, αποσυνδέει μηχανικά τους βραχίονες των εκκεντροφόρων από τις βαλβίδες, εξουδετερώνοντας πλήρως τη λειτουργία των κυλίνδρων.
 |  |
Άλλα συστήματα που ξεχωρίζουν και κυρίως στους μικρότερους κινητήρες της Έυρωπαϊκής αγοράς, είναι το σύστημα ACT (Active Cylinder Technology) της Volkswagen, το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως σε 1.4 TSI και νεότερους 1.5 TSI Evo κινητήρες. Το ACT απενεργοποιεί τους δύο από τους τέσσερις κυλίνδρους σε συνθήκες χαμηλού φορτίου, κυρίως σε σταθερές ταχύτητες και ήπια επιτάχυνση. Η διαδικασία είναι σχεδόν ανεπαίσθητη και ενεργοποιείται σε ελάχιστα χιλιοστά του δευτερολέπτου, χωρίς να γίνει αισθητή από τον οδηγό, ενώ η VW υπόσχεται μείωση της κατανάλωσης έως και 0,4 lt/100 km.
Στα χαρτιά, η απενεργοποίηση κυλίνδρων μοιάζει ιδανική. Σύμφωνα με το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ, μπορεί να προσφέρει βελτίωση κατανάλωσης έως 7,5%, ενώ κάποιες εταιρείες αναφέρουν ακόμη υψηλότερα ποσοστά που φτάνουν το 20%.
 |  |
Στην πράξη, όμως, το πόσο κερδίζεις εξαρτάται από τον τρόπο που οδηγείς και τις συνθήκες κυκλοφορίας. Αν το καθημερινό σου δρομολόγιο περιλαμβάνει σταμάτα-ξεκίνα, κίνηση στην πόλη ή ανηφόρες, το σύστημα σπάνια θα ενεργοποιηθεί, καθώς ο κινητήρας απαιτεί συνεχώς ισχύ. Αντίθετα, σε σταθερή ταχύτητα στον αυτοκινητόδρομο, το όφελος γίνεται εμφανές και εκεί, πράγματι, μπορείς να δεις κατανάλωσης να μειώνεται.
Όταν η τεχνολογία δεν συνεργάζεται
Αν και τα σημερινά συστήματα είναι πολύ πιο εξελιγμένα από παλαιότερες απόπειρες, δεν λείπουν τα παράπονα. Ορισμένοι οδηγοί αναφέρουν δονήσεις, καθυστερημένη απόκριση στο γκάζι ή ακόμα και αστάθεια κατά τη μετάβαση από λειτουργία 4 σε 8 κυλίνδρους.
Η Honda για να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα ενσωματώνει σύστημα ακύρωσης θορύβου μέσω των ηχείων, ώστε να «κρύψει» τον μηχανικό κραδασμό. Άλλοι κατασκευαστές χρησιμοποιούν παρόμοιες λύσεις, αλλά η αίσθηση δεν εξαφανίζεται πάντα πλήρως, ειδικά σε μεγαλύτερους κινητήρες με ισχυρή ροπή. Πέρα από την οδηγική εμπειρία, έχει καταγραφεί ότι η συχνή μετάβαση μεταξύ λειτουργίας πλήρους και μειωμένης ισχύος ενδέχεται να προκαλέσει μακροπρόθεσμη φθορά σε κάποια εξαρτήματα του κινητήρα, όπως τα ωστήρια ή τα συστήματα λίπανσης. Αυτό ισχύει κυρίως σε οχήματα που κάνουν υπερβολικά πολλά χιλιόμετρα ή σε περιπτώσεις κακής συντήρησης.
Η απενεργοποίηση κυλίνδρων είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πώς η μηχανολογία και η συνεχή εξέλιξη μπορούν να συνεργαστούν για ένα κοινό όφελος: λιγότερη κατανάλωση και μικρότερο αποτύπωμα CO2. Ωστόσο, δεν πρόκειται για θαύμα, ούτε λειτουργεί το ίδιο για όλους. Αν είσαι οδηγός που κάνει συχνά ταξίδια στον αυτοκινητόδρομο, θα έχεις όφελος. Αν κινείσαι σε δύσκολες αστικές συνθήκες, η διαφορά θα είναι αμελητέα. Και αν δίνεις σημασία στη διάρκεια ζωής του κινητήρα, ίσως να προτιμήσεις ένα μοντέλο με εξελιγμένη ή απλώς πιο δοκιμασμένη εκδοχή του συστήματος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Αυτόνομη οδήγηση: Πόσο μακριά είμαστε από το «πάτα ένα κουμπί και φύγαμε»
Hybrid και EV τεχνολογίες στα αυτοκίνητα: Ποια είναι η κατάλληλη για εσάς;
ΔΗΜΟΦΙΛΗ
