Πληκτρολογώντας Νεάπολη, το Google maps σάς εμφανίζει ως πρόταση τη Νεάπολη Βοιών (χωρίς διαλυτικά στο «οι» – διαβάζεται Βιών). Δεν έχετε κάνει λάθος, είναι αυτό που ψάχνετε, η Νεάπολη Λακωνίας, έδρα μέχρι πρότινος του καποδιστριακού δήμου Βοιών, ο οποίος πήρε το όνομά του από την αρχαία πόλη Βοιαί, κατά την πάγια τακτική της ονοματοδοσίας στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Και είναι οι Βοιαί η πόλη που ιδρύθηκε από τον Ηρακλείδη Βοία, κάπου στα 1.000 π.Χ. και ανήκε στο Κοινό των Ελευθερολακώνων. Ενώ με τα χρόνια εμφανίστηκε η ονομασία Βάτικα (εκ του Βοιάτικα), με την οποία θα ακούσετε και σήμερα να αποκαλούν τη Νεάπολη. Μια μικρή πόλη με όμορφη και ήσυχη παραλία, γεμάτη παρτέρια, δεντροστοιχίες, καθώς, επίσης, καφέ-μπαρ και εστιατόρια, ό,τι καλύτερο για ανέμελο περίπατο παρέα με την αύρα της θάλασσας, έχοντας στο φόντο τα Κύθηρα και την Ελαφόνησο.
Ναυτική πολιτεία
Το άγαλμα του Βατικιώτη ναυτικού στην παραλία, εκεί όπου αρχίζει ο μόλος που δένει το ferry boat για τα Κύθηρα, σηματοδοτεί τη μακροχρόνια σχέση της περιοχής με τη θάλασσα. Μπορεί να βρισκόμαστε στην Ηπειρωτική Ελλάδα, όμως τούτος ο τόπος έχει βγάλει γενιές και γενιές ναυτικών – και η Νεάπολη, αλλά και τα γύρω χωριά.
Ενδεχομένως, σήμερα να είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι ένας από τους μεγαλύτερους αλιευτικούς συνεταιρισμούς της χώρας είχε την έδρα του εδώ, καθώς οι ντόπιοι ψαράδες έχουν λιγοστέψει.
Ωστόσο, οι τοπικές ταβέρνες και τα εστιατόρια πάντα θα έχουν φρέσκο ψάρι που προμηθεύονται από αυτούς οι οποίοι επιμένουν να ασκούν το επάγγελμά τους, σε πείσμα της μείωσης των πληθυσμών των ψαριών που προκαλεί η στρεβλή ανάπτυξη της μεγάλης κλίμακας αλιείας.
Εννοείται ότι η σχέση με τη θάλασσα δεν περιορίζεται στο ψάρεμα, αλλά έχει να κάνει με όλους εκείνους που πέρασαν τη ζωή τους οργώνοντας την υφήλιο με μικρά και μεγάλα πλοία στέλνοντας στα σπίτια τους το πολύτιμο συνάλλαγμα που στήριζε την τοπική οικονομία. Και αυτό στο δίνουν να το καταλάβεις αρκετά όμορφα σπίτια και στην παραλία, αλλά και στα πλησίον αυτής γραφικά ενδότερα της Νεάπολης, η οποία κτίστηκε πάνω σε σχέδιο του Βαυραρού αρχιτέκτοντα Μπίρμπαχ, ο οποίος βρίσκεται πίσω και από την ρυμοτομία της Καρύστου –άλλης μια πόλης της Ηπειρωτικής Ελλάδας με θαλασσινή αύρα.
Ένα άλλο τρίστρατο
Αν θεωρήσετε ότι η Νεάπολη τελειώνει στα γεωγραφικά όρια της σημερινής κωμόπολης με τα δύο μουσεία, πλανάστε πλάνην οικτράν! Η ευρύτερη ανακάλυψη της προϋποθέτει να πάρετε τον ανήφορο προς το βουνό (η πόλη είναι κτισμένη στους πρόποδες του ορεινού όγκου της Κριθίνας – 800 m υψόμετρο), έχοντας υπόψη ότι στη διαδρομή σας θα προκύψουν πολλαπλές επιλογές. Το βέβαιον είναι ότι ακόμα και αν περιοριστείτε σε μια απλή βόλτα μέχρι το Λάχι, το πλησιέστερο χωριό, θα έχετε ήδη εισπράξει μια υπολογίσιμη αποζημίωση: Λακωνικός κόλπος, Ελαφόνησος και Κύθηρα «στο πιάτο», σε ένα υπερθέαμα που αλλάζει χρώματα ανάλογα με την ώρα της ημέρας που θα βρεθείτε εδώ, δίνοντας τα ρέστα του όταν πέφτει ο ήλιος…
Εξάλλου, τα πανέμορφα ηλιοβασιλέματα είναι ένα από τα μεγάλα ατού της Νεάπολης. Σε κάθε περίπτωση, το γεωγραφικά προικισμένο Λάχι λειτουργεί ως συγκοινωνιακός κόμβος, ένα ιδιότυπο τρίστρατο, αφού από εδώ περνάτε έχοντας προορισμό τα τρία «δυνατά» αξιοθέατα των Βατίκων:
το χωριό Βελανίδια, το Απολιθωμένο Δάσος και το περίφημο σπήλαιο της Καστανιάς. Σημειώστε ότι από τους δύο πρώτους προορισμούς θα πρέπει να περάσετε και εάν θελήσετε να μετρήσετε τις δυνάμεις σας στα τοπικά μονοπάτια για να φτάσετε στον κάβο Μαλιά, το ακρωτήριο των θρύλων – εκεί που συναντιούνται τρία πέλαγα (Μυρτώο, Κρητικό και Ιόνιο) για να ενώσουν τις τρικυμίες τους...
Απολιθώματα και «αποκαλύψεις»
Μια πρώτη επιλογή προορισμού είναι το Απολιθωμένο Δάσος που σας περιμένει 8,0 χλμ. μετά τον Άγιο Νικόλαο, το όμορφο ναυτικό χωριό που αξίζει να μην παρακάμψετε, αλλά να διασχίσετε και ενδεχομένως να σταματήσετε για έναν καφέ ή για φαγητό. Ένας φρεσκοστρωμένος ασφαλτόδρομος θα σας φέρει στη συνέχεια στο γεωπάρκο που απλώνεται στην παραλία της Αγίας Μαρίνας και είναι πάντα έτοιμο να σας δείξει τους πανέμορφους γεωλογικούς σχηματισμούς και τα απολιθώματα που χρειάστηκαν εκατομμύρια χρόνια να δημιουργηθούν – έργα τέχνης του μέγιστου καλλιτέχνη όλων των εποχών, της φύσης – και εναλλάσσονται με όμορφους κολπίσκους με καταγάλανα νερά. Η είσοδος πάντα ελεύθερη και πέραν των οργανωμένων από τον τοπικό δήμο ξεναγήσεων το καλοκαίρι, πληροφορίες για τη διαδρομή που πρέπει να ακολουθήσετε με τα πόδια για να θαυμάσετε το φοινικόδασος, αλλά και τα άλλα απολιθωμένα ευρήματα όπως καρπούς και ρίζες φοινίκων, αλλά και πανίδα ρηχών νερών (μαλάκια και οστρακώδη) θα βρείτε επι- τόπου.
Επόμενη επιλογή, η μοναδικής ομορφιάς διαδρομή που οδηγεί στα Βελανίδια αρχικά ανηφορίζοντας με αρκετές φουρκέτες να προσθέτουν κάποιους πόντους δυσκολίας στην οδήγηση, μέχρι να φτάσεις στο ψηλότερο σημείο της για να σε αποζημιώσει προσφέροντας σου απίστευτες εικόνες με φόντο το Μυρτώο πέλαγος. Αρχίζει τότε η κατάβαση σε ένα τοπίο βραχώδες - και εκεί που έχεις αρχίσει να αναρωτιέται αν έχεις πάρει λάθος δρόμο, σου αποκαλύπτεται επιτέλους το επιμελώς κρυμμένο πίσω από τα βράχια χωριό που μέχρι το 1960 επικοινωνούσε με τον υπόλοιπο κόσμο μόνο διά θαλάσσης! Και, παρ’ όλα αυτά, είχε τόσους κατοίκους, που λειτουργούσε εδώ και γυμνάσιο!
Καθόλου τυχαία, στα στενοσόκακά του νιώθεις ένα νησιωτικό αέρα – και βέβαια πρέπει να μη λυπηθείς να περπατήσεις. Σήμερα, παρά την ύπαρξη ασφαλτοστρωμένου δρόμου, οι μόνιμοι κάτοικοι δεν ξεπερνούν τους 50 – ωστόσο, πάντα θα βρεις κάτι να πιεις και να φας στο μοναδικό καφενείο-ταβέρνα του χωριού, που διατηρούν ανοιχτό όλο τον χρόνο ένας Άγγλος και ένας Έλληνας: ο John και ο Χρήστος.
Αν, τώρα, αποφασίσεις να κατηφορίσεις μέχρι το λιμάνι της Παναγίας, που βρίσκεται ακριβώς κάτω από τα Βελανίδια, τότε θα συναντήσεις και την ταμπέλα που δείχνει προς κάβο Μαλιά. Εδώ, η πρόκληση του να συνεχίσεις τον χωματόδρομο μέχρι την Αγία Ειρήνη είναι προφανής… Πάντως, αν θελήσεις να σηκώσεις το γάντι, πέραν του ότι θα πρέπει να σκονίσεις το αυτοκίνητό σου, θα πρέπει να ξεκινήσεις νωρίς, γιατί θα χρειαστεί να περπατήσεις συνολικά δύο ώρες, σε ένα όχι και τόσο «εύκολο» μονοπάτι.
Η τρίτη – αν όχι καλύτερη, τότε σίγουρα εξαιρετικά εντυπωσιακή – επιλογή είναι το σπήλαιο της Καστανιάς. Το ανακάλυψε τυχαία ο βοσκός Κώστας Στιβακτάς γύρω στα 1910, χωρίς, όμως, να γνωρίζει και ο ίδιος για τι θησαυρό επρόκειτο. Και χρειάστηκε να δει κάποιες δεκαετίες αργότερα, το 1958 μια καρτ ποστάλ από το σπήλαιο του Δυρού για να αναφέρει στους φίλους του ότι έχει βρει και αυτός κάτι αντίστοιχο, γεμάτο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες.
Από κει και πέρα, ήταν ζήτημα χρόνου και ενασχόλησης ανθρώπων πολλών ειδικοτήτων, αλλά και της τοπικής δημοτικής Αρχής, που έδωσε τη δική της μάχη για την αξιοποίηση του σπηλαίου, ώστε να φτάσουμε στο σημερινό ομολογουμένως εξαιρετικό αποτέλεσμα. Πρόκειται για ένα μοναδικό υπερθέαμα που η φύση χρειάστηκε τρία εκατομμύρια χρόνια για να το δημιουργήσει. Στα 500 m της διαδρομής μπορείς να αφήσεις τη φαντασία σου να περιπλανηθεί, κατά περίπτωση υπό τις οδηγίες του/της ξεναγού, ανάμεσα σε λευκούς ή κόκκινους «καταρράκτες», εντυπωσιακές κολόνες-γλυπτά, «κουρτίνες» που κρέμονται από την οροφή, αλλά και μορφές ανθρώπων, ζώων και φυτών – σε κάποιο σημείο, μάλιστα, μπορείς να «δεις» ακόμα και τους τρεις μάγους πάνω σε μία καμήλα!, «πουλιά» και καρικατούρες, «εξωτικά φυτά» και μνημειώδη πλάσματα
Στο δρόμο της επιστροφής
Φεύγοντας από τη Νεάπολη, δεν επιστρέφεις μόνο στο κλεινόν άστυ, αλλά ταυτοχρόνως παίρνεις και τον δρόμο της επιστροφής στα… Βάτικα. Όπως είπαμε και στην αρχή, αρκεί μια φορά να νιώσεις την ατμόσφαιρα και τον παλμό της όμορφης κωμόπολης για να θελήσεις να ξαναπερπατήσεις στην παραλία της, να δεις και πάλι τα ηλιοβασιλέματά της, είτε από την προκυμαία είτε από πιο ψηλά, από το Λάχι, να απολαύσεις την πεντακάθαρη και ζεστή θάλασσα της Πούντας και του Μάγγανου – που τολμούμε να πούμε ότι συναγωνίζονται σε ομορφιά τις ονομαστές παραλίες της Ελαφονήσου – , αλλά και να περιπλανηθείς στα μονοπάτια της χερσονήσου του κάβου Μαλιά. Δεν σε φτάνει ένα τριήμερο ούτε τετραήμερο για να τα ζήσεις όλα αυτά. Για αυτό και είναι βέβαιον ότι θα υπάρξει και άλλο ραντεβού…
INFO
Η Νεάπολη απέχει 349 km από την Αθήνα – μία διαδρομή για την οποία θα χρειαστείτε σχεδόν 4,5 h. Αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι μετά τη Σπάρτη ο δρόμος είναι επαρχιακός, κατά διαστήματα με αρκετές στροφές και σε κάποια σημεία στενός. Αυξημένη προσοχή χρειάζεται στη μεγάλη ευθεία της E.ο. Μολάων-Πλυτρών (στρίβοντας δεξιά μετά τους Μολάους), λόγω του περιορισμένου πλάτους του οδοστρώματος.
Στη Νεάπολη, που σήμερα ανήκει στον Δήμο Μονεμβασίας, μπορείτε να επισκεφτείτε το Αρχαιολογικό και το Ναυτικό μουσείο. Βασικό αξιοθέατο της περιοχής το σπήλαιο της Καστανιάς (μέχρι 30/9 ξεναγήσεις ανά μία ώρα, από τις 10:30 έως τις 17:30), ενώ στο μέσον της διαδρομής Νεάπολης-Καστανιάς θα βρείτε τον παραδοσιακό οικισμό του Παραδεισίου. Μη χάσετε το Απολιθωμένο Δάσος στο Γεωπάρκο του Αγίου Νικολάου, στην ευρύτερη περιοχή του οποίου βρίσκονται το αναρριχητικό πάρκο Ζόμπολο, και ο οικισμός Προφήτης Ηλίας με το ομώνυμο εκκλησάκι. Τέλος, ιδιαίτερης ομορφιάς χωριό είναι τα Βελανίδια.
Για τον ύψους 15 m πετρόχτιστο φάρο στον κάβο Μαλιά (ακρωτήριο Μαλέας) θα χρειαστεί να περπατήσετε σε σχετικά απαιτητικό μονοπάτι για περίπου 1 h και κάτι (3 km) ξεκινώντας από τον Άγιο Μύρο (μετά τα Βελανίδια). Εναλλακτικά μπορείτε να ξεκινήσετε από το Aπολιθωμένο Δάσος με πρώτη στάση τη μονή της Αγίας Ειρήνης. Η χερσόνησος του ακρωτηρίου ονομάζεται και Μικρό Άγιον Όρος, λόγω του μεγάλου αριθμού ναών και ασκηταριών που βρίσκονται εδώ, ενώ εν ενεργεία διατηρείται το μοναστήρι της Αγίας Ειρήνης της Καβομαλούσας. Σημειώστε ότι στην περιοχή υπάρχουν πολλές πεζοπορικές διαδρομές (υπάρχει σχετικός χάρης του δήμου).
Στον υποθαλάσσιο χώρο μεταξύ της νησίδας Παυλοπέτρι, και της παραλίας της Πούντας που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής, αναπαύεται η αρχαιότερη στον κόσμο βυθισμένη πόλη, της εποχής του χαλκού (τρίτη χιλιετία π.Χ. έως 1100 π.Χ.) – την οποία μπορείτε να εξερευνήσετε κολυμπώντας με μια απλή μάσκα! Ίχνη προϊστορικού νεκροταφείου μπορείτε να δείτε στην παραλία απέναντι από το νησί.
Με δεδομένο το ήπιο κλίμα και τη σχετικά υψηλή θερμοκρασία του νερού γύρω από τη Νεάπολη, η περιοχή προσφέρεται για κολύμπι και τον Οκτώβριο. Πέρα από την ίδια την παραλία της Νέαπολης, αλλά και του Παλιόκαστρου που βρίσκεται σε “walking distance” (έχει, μάλιστα, διαμορφωθεί πεζοπορική διαδρομή), εξαιρετικής ποιότητας αμμουδιές θα βρείτε στην παραλία του Μάγγανου και στην Πούντα, δίπλα στο χωριό Βιγκλάφια. Εκεί σας περιμένει, επίσης, ο υγροβιότοπος της λίμνης Στρογγύλης.
Με αφετηρία τη Νεάπολη μπορείτε, τέλος, να επισκεφθείτε όχι μόνο την ξακουστή Ελαφόνησο με την παραλία του Σίμου και τη διευρυμένη τουριστική υποδομή, αλλά και την περίφημη Μονεμβασιά. Στην πρώτη περίπτωση θα υπολογίσετε γύρω στα 45’ (13 km με το αυτοκίνητο/15’-20’ ferry boat), ενώ για τη Μονεμβασιά, χάρη στον καινούργιο δρόμο που περνά από Άγιο Φωκάγ θα χρειαστείτε γύρω στα 40’.
Χρήσιμες πληροφορίες θα βρείτε στην ιστοσελίδα της Κοινωφελούς Επιχείρησης Παιδείας και Περιβάλλοντος Δήμου Μονεμβασίας (ΚΕΠΠΕΔΜ): https://www.keppedm.gr/
Ξενοδοχείο Αϊβαλί
Κτισμένο σε προνομιακή θέση, ακριβώς πάνω στην παραλία της Νεάπολης και με το σύνολο σχεδόν των δωματίων του να προσφέρουν μοναδική θέα στη θάλασσα και στα υπέροχα ηλιοβασιλέματα της Νεάπολης είναι το ξενοδοχείο Αϊβαλί. Μικρό, αλλά φιλόξενο, μια παραδοσιακή επιχείρηση με ιστορία και εμπειρία σχεδόν μισού αιώνα, η οποία προσφέρει διαμονή υψηλού value for money σε περιποιημένα, καθαρά δωμάτια με όλες τις βασικές ανέσεις και εξυπηρέτηση που επισφραγίζεται από το χαμόγελο των ιδιοκτητών της. https://www.aivalihotel.gr/, Ακτή Βοιών 166, 23053 Νεάπολη, τηλ. 27340 22287, info@aivalihotel.gr
Alfa Romeo Tonale 1.5T 160 PS Hybrid VGT
Σε καμία από τις μέχρι τώρα εξορμήσεις μας στην Ελλάδα δεν έχουμε δει να στρέφονται επάνω μας –για την ακρίβεια πάνω στο αυτοκίνητο που οδηγούμε– τόσα βλέμματα και, μάλιστα, βλέμματα θαυμασμού! Η ολοκαίνουργια Alfa Romeo Tonale, σχεδιαστικό έργο του Έλληνα Αλεξάνδρου Λιώκη, είναι απλώς πανέμορφη. Ενώ στο πράσινο χρώμα –το αγαπημένο του σχεδιαστή της – καταφέρνει να κάνει ακόμα πιο έντονα αισθητή την παρουσία της, έχοντας όλα εκείνα τα στοιχεία που χρειάζονται για να πείσει και τον εξωτερικό παρατηρητή, και τον οδηγό της ότι είναι μία γνήσια Alfa Romeo: υψηλή ποιότητα κατασκευής, πλουσιότατος εξοπλισμός, premium αέρας, αλλά και μία μοναδική οδηγική αίσθηση.
To νέο SUV της Alfa Romeo ταξιδεύει στον αυτοκινητόδρομο ακλόνητo προσφέροντας στον οδηγό ένα άνετο ταξίδι, αφού χάρη στα ηλεκτρονικά βοηθήματα (αυτόνομη οδήγηση επιπέδου 2), αυτός μπορεί σε ένα βαθμό να παίζει έναν ρόλο «επιβλέποντα» - έχοντας, βέβαια, πάντα τον νου του στον δρόμο, καθώς αυτός είναι που παίζει τον πρώτο ρόλο στην ασφάλεια.
Από κει και πέρα, με 1.600 cc turbo και 160 PS η Tonale δεν έχει κανένα πρόβλημα να αναπτύξει μεγάλη ταχύτητα και να προσπεράσει γρήγορα και με ασφάλεια, ενώ εκεί που δίνει τα ρέστα της είναι στις στροφές, όπου απλώς δεν πιστεύεις αυτό που συμβαίνει: η νέα Alfa Romeo όχι μόνο δεν σε αιφνιδιάζει με απότομες αντιδράσεις, αλλά αρνείται και να γλιστρήσει και ακολουθώντας την τροχιά που έχεις ορίσει παραμένει πεισματικά στη στροφή. Ενώ τα δυνατά φρένα έρχονται να ολοκληρώσουν ένα πακέτο που εμπνέει εμπιστοσύνη στον οδηγό.