6/4/2025
Οι αγώνες αυτοκινήτου ξεκίνησαν στην Ευρώπη λίγο μετά τα μέσα του 1800 και με διαφορά λίγων μόλις χρόνων ακολούθησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Άλλωστε, ο εκεί «πατριάρχης» της αμερικανικής και ίσως παγκόσμιας αυτοκίνησης, ο Henry Ford ήταν αυτός που σε σχετική ερώτηση είχε κάνει την αξέχαστη δήλωση: «οι αγώνες αυτοκινήτων ξεκίνησαν 5 λεπτά μετά την κατασκευή του δεύτερου αυτοκινήτου». Και όπως ευρέως αναφέρεται, είχε δίκιο ο οραματιστής Henry.
Ήταν Αύγουστος του 1867
Στις 30 Αυγούστου 1867, το Μάντσεστερ της Αγγλίας φιλοξένησε τον πρώτο αγώνα μηχανοκίνητου αθλητισμού που διοργανώθηκε ποτέ, ένα γεγονός από το οποίο μπορούν να εντοπιστούν «η αυγή και η εξέλιξη του μηχανοκίνητου αθλητισμού».
Δεδομένης της ιστορικής του σημασίας, ο αγώνας αυτός έλαβε δυστυχώς μικρή κάλυψη από τον Τύπο της εποχής ίσως γιατί ήταν δύσκολο να φανταστούν οι καθ' ύλην αρμόδιοι ότι αυτό το γεγονός θα «γεννούσε» την τεράστια «βιομηχανία μηχανοκίνητου αθλητισμού»... Στον αγώνα αυτό συμμετείχαν δύο ατμοκίνητα αυτοκίνητα εκ των οποίων το ένα ήταν μονοκύλινδρο και το άλλο με δύο κυλίνδρους. Ο πρωτόλειος αυτός αγώνας κάλυπτε μία απόσταση περίπου 13 χιλιομέτρων μεταξύ του Ashton-under-Lyne και των εκθεσιακών χώρων στο Old Trafford, ξεκινώντας τα χαράματα (μία πηγή αναφέρει ότι ο αγώνας ξεκίνησε στις 04.30 π.μ.), πιθανώς για να αποφύγει την προσοχή των αρχών.
Βλέπετε, εκείνη την εποχή, οι νόμοι για την κυκλοφορία στο Ηνωμένο Βασίλειο απαιτούσαν τα αυτοκινούμενα οχήματα να οδηγούνται από έναν πεζό που κυματίζει ένα φανάρι ή σημαία για να προειδοποιήσει τους άλλους χρήστες του δρόμου, κάτι που είναι προφανές ότι δεν μπορούσε να ισχύει κατά την διάρκεια ενός αγώνα, ακόμη και με τον σχετικά ήρεμο ρυθμό αυτών των πρώτων οχημάτων δρόμου. Αν και αυτός ο αρχικός αγώνας δεν παραπέμπει καθόλου στην εικόνα που έχουμε σήμερα για το σπορ, εν τούτοις βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για την ανάπτυξη του μηχανοκίνητου αθλητισμού στα τέλη του 19ου αιώνα, καθώς τα οχήματα εσωτερικής καύσης είχαν αρχίσει να κυριαρχούν ευρέως.
Η επίσημη αρχή
Ο πρώτος αγώνας ευρείας κλίμακας έγινε σχεδόν 30 χρόνια αργότερα στην Γαλλία και συγκεκριμένα στις 22 Ιουλίου του 1894. Ήταν ένας αγώνας από πόλη σε πόλη, και πρόκειται για την περίφημη διοργάνωση Paris - Rouen που προσέλκυσε 102 συμμετέχοντες, ενώ ήταν ο πρώτος αγώνας που σύμφωνα με τα αρχεία είχε κόστος συμμετοχής 10 Γαλλικά φράγκα ανά αγωνιζόμενο.
Αυτός ο αγώνας οργανώθηκε από την εφημερίδα Le Petit Journal και είχε ως στόχο να προωθήσει τα αυτοκίνητα και τις δυνατότητές τους. Η διαδρομή του αγώνα εκτεινόταν από το Παρίσι μέχρι τη Ρεν και κάλυπτε περίπου 126 χιλιόμετρα, ενώ συμμετείχαν ιδιοκτήτες με αυτοκίνητα διαφορετικών τύπων και χαρακτηριστικών. Οι συμμετοχές περιλάμβαναν ατμοκίνητα αυτοκίνητα, καθώς και αυτοκίνητα που λειτουργούσαν με βενζίνη. Ο αγώνας δεν είχε χαρακτήρα ανταγωνισμού με τη σημερινή έννοια του όρου, καθώς είχε περισσότερο στόχο να δείξει τη σταδιακή πρόοδο της μηχανοκίνητης τεχνολογίας και την προσβασιμότητα των αυτοκινήτων σε μεγάλα κοινωνικά στρώματα.
Ο πρώτος οδηγός που πέρασε τη γραμμή τερματισμού στη Ρεν ήταν ο Jules-Albert de Dion, αλλά δεν κέρδισε το κύριο βραβείο επειδή το ατμοκίνητό του όχημα χρειαζόταν εκκινητή και επομένως δεν ήταν επιλέξιμο. Το ταχύτερο βενζινοκίνητο αυτοκίνητο ήταν ένα Peugeot 3 ίππων που οδηγούσε ο Albert Lemaitre. Το πρώτο βραβείο, το Prix du Petit Journal των 5.000 φράγκων, για «τον ανταγωνιστή του οποίου το αυτοκίνητο πλησιάζει περισσότερο το ιδανικό» όπως ανέφερε η διακύρηξη του αγώνα, μοιράστηκαν εξίσου οι κατασκευαστές Panhard et Levassor και Les fils de Peugeot freres (μτφρ.: Οι γιοι των αδελφών Peugeot), με οχήματα που ήταν «εύχρηστα»...
Για την ιστορία, νικητής του αγώνα αναδείχθηκε ο Γάλλος αυτοκινητιστής και μηχανικός, Keltsi Rossel με το ατμοκίνητο του αυτοκίνητο, ενώ αξίζει να αναφερθεί ότι τόσο ο Rossel όσο και άλλοι συμμετέχοντες αντιμετώπισαν διάφορες τεχνικές δυσκολίες και προβλήματα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού-αγώνα. Στην πραγματικότητα, μόνο 11 από τους 25 συμμετέχοντες ολοκλήρωσαν τη διαδρομή, γεγονός που αποδεικνύει τις πρωτοποριακές και ανθεκτικές απαιτήσεις της εποχής.
Αυτός ο πρώτος αγώνας τράβηξε την προσοχή του κοινού και των media της εποχής, έχοντας σημαντική συμβολή στην αναγνώριση των αυτοκινήτων σαν μέσου μεταφοράς. Παρά την έλλειψη των σημερινών κανόνων και προτύπων που διέπουν τους αγώνες αυτοκινήτων, ο αγώνας του 1894 μπορεί να θεωρηθεί ως η αρχή μιας νέας εποχής στον τομέα του μηχανοκίνητου αθλητισμού.
Η επιτυχία του πρώτου αγώνα οδήγησε σε περισσότερους αγώνες και την εξέλιξη του μηχανοκίνητου αθλητισμού, με τη διοργάνωση πολλών άλλων αγωνιστικών γεγονότων τα επόμενα χρόνια. Αυτή η νέα τάση δημιούργησε τη βάση για την ανάπτυξη αγώνων όπως τα Ράλι και τα Grand Prix στον 20ο αιώνα και συνέβαλε στη σημαντική πρόοδο της αυτοκινητοβιομηχανίας με την πρόοδο της τεχνολογίας και του σχεδιασμού αυτοκινήτων. Ο πρώτος αγώνας αυτοκινήτων, λοιπόν, δεν ήταν μόνο ένα σημαντικό γεγονός λόγω της ιστορικής του αξίας, αλλά και ένα προοίμιο για τις άπειρες εξελίξεις που θα ακολουθούσαν στον κόσμο των αυτοκινήτων.
Οι σύγχρονες «πρωτιές»
Στα πιο σύγχρονα, η FIA αποφασίζει να διοργανώσει το πρωτάθλημα Formula 1, το 1950. Ο πρώτος αγώνας του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος διεξάγεται το 1950 στην Αγγλική πίστα του Silverstone, ένα εγκαταλελειμμένο αεροδρόμιο της RAF. Νικητής ήταν ο Giuseppe Antonio 'Nino' Farina με Alfa Romeo 158.
Από την άλλη και παρά το γεγονός ότι τα ράλι ήταν το πιο διαδεδομένο λαοφιλές σπορ από τις αρχές επίσης του '50, εν τούτοις το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι (WRC) ως επίσημος θεσμός ξεκίνησε το 1973 με «ανάδοχο» της ιδέας τον Αλέξανδρο Δαρδούφα, τότε πρόεδρο της ΕΛΠΑ. Τον πρώτο αγώνα κέρδισαν οι Jean-Claude Andruet - 'Biche' με Alpine-Renault A110 1800 Group 4.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Gottlieb Daimler: 125 χρόνια από τον θάνατο του ιδρυτή της Mercedes-Benz
Walter Roehrl: 5 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τον θρύλο των ράλι
ΔΗΜΟΦΙΛΗ
