Αποκάλυψη: Κομπίνα ΦΠΑ στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα - Ποιοι κερδίζουν, ποιός πληρώνει και τι να κάνετε αν πέσετε θύμα

Η πρόσφατη αποκάλυψη της ΑΑΔΕ για εκτεταμένη απάτη με πολυτελή μεταχειρισμένα μέσω βουλγαρικής εταιρείας-βιτρίνας, ύψους άνω των 200.000 ευρώ, ξαναφέρνει στο φως ένα χρόνιο πρόβλημα που ταλανίζει την ελληνική αγορά αυτοκινήτου. Πίσω από τις ελκυστικές αγγελίες και τις υποσχέσεις για «εισαγωγές από Γερμανία» σε τιμές ευκαιρίας, κρύβεται ένα πολύπλοκο δίκτυο φοροδιαφυγής, με εικονικές εταιρείες, τριγωνικές συναλλαγές και παραποιημένα έγγραφα, το οποίο τελικά αφήνει απροστάτευτο τον ίδιο τον αγοραστή.

MUST READ

Επίσημο: Αυτά είναι τα νέα τεκμήρια αυτοκινήτων - Ποια οχήματα κερδίζουν και ποια χάνουν

Η υπόθεση που αποκάλυψε η ΑΑΔΕ αφορά τουλάχιστον δεκαεννέα πολυτελή οχήματα, συνολικής αξίας άνω των 885.000 ευρώ. Οι εμπλεκόμενοι εισαγωγείς συνεργάζονταν με βουλγαρική εταιρεία-βιτρίνα που «αγόραζε» τα αυτοκίνητα από τη Γερμανία με κανονικό ΦΠΑ και στη συνέχεια εξέδιδε ψευδή τιμολόγια, δηλώνοντας ότι εφαρμόζεται το λεγόμενο margin scheme, δηλαδή το καθεστώς περιθωρίου κέρδους. Έτσι, τα οχήματα έμπαιναν στην Ελλάδα χωρίς να αποδοθεί ΦΠΑ, ενώ στα χαρτιά όλα φαίνονταν απολύτως νόμιμα.

Πώς λειτουργεί η κομπίνα

Το κόλπο δεν είναι καινούργιο. Για χρόνια, επιτήδειοι εκμεταλλεύονται τα νομοθετικά κενά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη διασυνοριακή φύση του εμπορίου για να δημιουργήσουν ένα δίκτυο παράνομων τιμολογήσεων. Η διαδικασία ξεκινά συνήθως με την αγορά ενός οχήματος από εταιρεία leasing στη Γερμανία ή τη Γαλλία. Αντί να εισαχθεί απευθείας στην Ελλάδα, «περνά» λογιστικά μέσω μιας δεύτερης χώρας, συχνά Βουλγαρία ή Λουξεμβούργο, όπου στήνεται εταιρεία «κέλυφος» που εκδίδει εικονικά τιμολόγια. Έτσι, το αυτοκίνητο φαίνεται να έχει αλλάξει χέρια και να πωλείται πλέον από «ιδιώτη», ώστε να απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ.

Το margin scheme, που επιτρέπεται μόνο για εμπόρους μεταχειρισμένων που αγοράζουν από ιδιώτες, χρησιμοποιείται παρανόμως όταν πρόκειται για οχήματα προερχόμενα από εταιρείες leasing ή εμπόρους. Έτσι, ο ΦΠΑ δεν αποδίδεται ποτέ, και το Δημόσιο χάνει εκατομμύρια.

Ειδικότερα, το λεγόμενο margin scheme, ή αλλιώς «καθεστώς περιθωρίου κέρδους», είναι ένας ειδικός τρόπος υπολογισμού του ΦΠΑ που ισχύει για μεταχειρισμένα αγαθά. Αντί ο φόρος να επιβάλλεται στην ολική τιμή πώλησης, υπολογίζεται μόνο πάνω στη διαφορά ανάμεσα στο ποσό που πλήρωσε ο έμπορος για το όχημα και στην τιμή που το πουλά. Το σκεπτικό είναι να μη φορολογείται ξανά κάτι που έχει ήδη επιβαρυνθεί με ΦΠΑ όταν πωλήθηκε καινούργιο. Όμως το καθεστώς εφαρμόζεται νόμιμα μόνο όταν το μεταχειρισμένο έχει αγοραστεί από ιδιώτη· αν χρησιμοποιηθεί σε οχήματα που προέρχονται από εταιρείες leasing ή εμπόρους, τότε γίνεται παράνομο και λειτουργεί ως μέσο απόκρυψης ΦΠΑ.

Οι αριθμοί που σοκάρουν

Σε πρόσφατο δείγμα 340 εισαγόμενων αυτοκινήτων που ελέγχθηκαν από την ΑΑΔΕ, το ένα στα τρία παρουσίαζε παρατυπίες στον ΦΠΑ. Το μέσο πρόστιμο ξεπέρασε τα 6.000 ευρώ ανά περίπτωση, ενώ η συνολική ζημία για το Δημόσιο υπολογίζεται σε περισσότερα από 600 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο.

Μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2025, οι πρώτες ταξινομήσεις εισαγόμενων μεταχειρισμένων επιβατικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα ανήλθαν σε 62.905 οχήματα, σύμφωνα με τα μηνιαία δελτία της ΕΛΣΤΑΤ. Το αντίστοιχο διάστημα του 2024 είχαν καταγραφεί 60.297 ταξινομήσεις, γεγονός που σημαίνει αύξηση 4,3% σε ετήσια βάση. Η ανοδική αυτή πορεία δείχνει ότι η ζήτηση για φθηνότερα εισαγόμενα Ι.Χ. παραμένει ισχυρή, παρά τους αυξημένους ελέγχους και τις αποκαλύψεις για εκτεταμένες απάτες ΦΠΑ στον κλάδο.

Σύμφωνα με στελέχη της ΑΑΔΕ που γνωρίζουν τις έρευνες, η απάτη με τον ΦΠΑ στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα δεν είναι απλώς ένα τεχνικό ή λογιστικό ζήτημα. Πρόκειται για έναν μηχανισμό συστηματικής φοροδιαφυγής που στερεί εκατομμύρια από τα δημόσια έσοδα και αφήνει απροστάτευτους τους αγοραστές.

Τι μέτρα παίρνει η ΑΑΔΕ

Από το 2024, η ΑΑΔΕ έχει ενεργοποιήσει μια σειρά νέων μέτρων για να περιορίσει το φαινόμενο, ενεργοποιώντας το Μητρώο Εισαγόμενων Οχημάτων (ΜΕΜΟ), όπου καταγράφονται ηλεκτρονικά όλες οι εισαγωγές, τη διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων για αυτόματους ελέγχους τιμολογίων, VIES (VAT Information Exchange System, το ευρωπαϊκό ηλεκτρονικό σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών για τον ΦΠΑ) και τελωνείων, αλλά και στοχευμένους ελέγχους με φυσική παρουσία στα σημεία εισόδου. Μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2025 πραγματοποιήθηκαν πάνω από 400 έλεγχοι, με δεσμεύσεις οχημάτων και νέες υποθέσεις να οδηγούνται στη Δικαιοσύνη.

Ο κίνδυνος για τον αγοραστή

Όσο οργανωμένα κι αν λειτουργούν οι μηχανισμοί ελέγχου, το πρόβλημα για τον καταναλωτή παραμένει. Αν ένα αυτοκίνητο εισαχθεί με παραποιημένα τιμολόγια ή υπό παράνομο καθεστώς margin scheme, ο τελικός αγοραστής κινδυνεύει με σοβαρές συνέπειες. Το όχημα μπορεί να κατασχεθεί ή να τεθεί σε ακινησία, ενώ η Εφορία μπορεί να ζητήσει από τον ίδιο την πληρωμή του ΦΠΑ που δεν αποδόθηκε, ακόμη κι αν δεν είχε γνώση της απάτης.

Γι’ αυτό η ΑΑΔΕ και οι ειδικοί προειδοποιούν, πριν από κάθε αγορά, ζητήστε πλήρες τιμολόγιο με ΦΠΑ, ελέγξτε τον ΑΦΜ στο VIES, απαιτήστε τα τελωνειακά έγγραφα και διασταυρώστε ότι ο πωλητής έχει ενεργή, νόμιμη δραστηριότητα. Οι ιδιωτικές συμφωνίες χωρίς παραστατικά ή οι «πολύ καλές τιμές» είναι σχεδόν πάντα καμπανάκι κινδύνου.

Αν έχετε ήδη αγοράσει και υποψιάζεστε πρόβλημα

Αναζητήστε το τελωνειακό παραστατικό του οχήματος και ελέγξτε αν αναγράφεται καθαρά ο ΦΠΑ. Επαληθεύστε τον ΑΦΜ του πωλητή μέσω του VIES και, αν διαπιστώσετε ανακολουθίες, επικοινωνήστε άμεσα με την ΑΑΔΕ ή με το τοπικό τελωνείο. Η εφαρμογή «Appodixi» δίνει τη δυνατότητα καταγγελίας ύποπτων τιμολογίων, ενώ ένας φοροτεχνικός ή δικηγόρος μπορεί να σας καθοδηγήσει στις επόμενες κινήσεις.

Χρήσιμοι σύνδεσμοι

• Έλεγχος ΑΦΜ στο VIES: Πατήστε ΕΔΩ 
• Appodixi – Εφαρμογή ΑΑΔΕ: Πατήστε ΕΔΩ 
• Μητρώο Εισαγωγέων & Τελωνεία – ΑΑΔΕ: Πατήστε ΕΔΩ

Η αγορά εισαγόμενου μεταχειρισμένου μπορεί να είναι δελεαστική, όμως οι κίνδυνοι καραδοκούν. Η υπόθεση της ΑΑΔΕ δείχνει πως το φθηνό μεταχειρισμένο μπορεί τελικά να κοστίσει πολύ ακριβά, όχι μόνο στο πορτοφόλι σας, αλλά και στη νομιμότητα του ίδιου του οχήματος. Οπότε επιλέξετε διαφάνεια στις διαδικασίες και έχετε πάντα υπόψη σας, πώς «Ό,τι λάμπει δεν είναι πάντοτε χρυσός». Είναι ο άγραφος Νόμος του εμπορίου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

ΑΑΔΕ: Τι αλλάζει για συνεργεία αυτοκινήτων, πλυντήρια και ενοικιαζόμενα

Euro NCAP: Πώς τα πήγαν στις δοκιμές ασφαλείας τα μικρά ηλεκτρικά της ελληνικής αγοράς (videos)

Στο στόχαστρο οι «μαύρες» θέσεις πάρκινγκ - Μόνο στην Αθήνα χάνονται 60 εκατ. ευρώ ετησίως