ATV: Γιατί δεν πέρασε ποτέ η απαγόρευση των «γουρουνών» στην Ελλάδα


Από την τροπολογία του 2018 μέχρι τις αντιδράσεις του τουρισμού και πώς το τροχαίο της Μυκόνου φέρνει ξανά το θέμα στο προσκήνιο.

  • ΚΕΙΜΕΝΟ: C/D TEAM, PHOTO: SHUTTERSTOCK, Bikeit.gr
  • 22/8/2025

Το σοβαρό τροχαίο ατύχημα του δισεκατομμυριούχου Tom Greenwood στη Μύκονο φέρνει ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα της ασφάλειας των ATV, γνωστών και ως «γουρούνες». Τα τετράτροχα αυτά οχήματα, ιδιαίτερα δημοφιλή στους τουρίστες των ελληνικών νησιών, συνδέονται κάθε καλοκαίρι με δεκάδες ατυχήματα. Το περιστατικό υπενθυμίζει μια αμφιλεγόμενη απόπειρα του 2018, όταν επιχειρήθηκε να απαγορευτεί η κυκλοφορία τους, μια απαγόρευση που κράτησε λιγότερο από τρεις μήνες.

Τον Μάρτιο του 2018, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και με υπουργό Υποδομών και Μεταφορών τον Χρήστο Σπίρτζη, κατατέθηκε στη Βουλή τροπολογία που προέβλεπε την απαγόρευση κυκλοφορίας ATV έως 125 κ.εκ. σε ασφαλτοστρωμένους δρόμους. Η διάταξη εντάχθηκε στο νομοσχέδιο «Κλεισθένης Ι» του Υπουργείου Εσωτερικών και ψηφίστηκε, με μοναδική εξαίρεση την κάθετη διάσχιση δρόμου (σ.σ. δηλαδή να επιτρέπεται μόνο το πέρασμα από τη μία πλευρά του δρόμου στην άλλη, για να συνεχίσει ο οδηγός σε χωματόδρομο ή αγροτική περιοχή, και όχι η κανονική κίνηση πάνω στην άσφαλτο).

 Προέβλεπε πρόστιμο 1.000 ευρώ για οδηγούς και εκμισθωτές, το οποίο θα διπλασιαζόταν σε περίπτωση υποτροπής. Ο κ. Σπίρτζης είχε αιτιολογήσει την απαγόρευση κάνοντας λόγο για «μάστιγα των τροχαίων με γουρούνες» στα νησιά, επικαλούμενος αλλεπάλληλες καταγγελίες για θανάτους τουριστών σε Μύκονο, Σαντορίνη και Ζάκυνθο.

Επικίνδυνη οδήγηση σε δημόσιο δρόμο στη Ζάκυνθο από τουρίστα με ενοικιασμένη γουρούνα. Συχνό το φαινόμενο στα ελληνικά νησιά. Κάτι πρέπει να γίνει...
Επικίνδυνη οδήγηση σε δημόσιο δρόμο στη Ζάκυνθο από τουρίστα με ενοικιασμένη γουρούνα. Συχνό το φαινόμενο στα ελληνικά νησιά. Κάτι πρέπει να γίνει...

Η αντίδραση υπήρξε άμεση και σφοδρή. Οι εταιρείες ενοικίασης ATV στα νησιά προειδοποίησαν για οικονομική καταστροφή, καθώς τα μικρού κυβισμού οχήματα αποτελούσαν τον κορμό του στόλου τους. Τοπικοί φορείς τουρισμού μίλησαν για πλήγμα στην... ελκυστικότητα των προορισμών, ενώ πολιτικά στελέχη χαρακτήρισαν το μέτρο υπερβολικά αυστηρό και πρακτικά ανεφάρμοστο. Μέσα σε λιγότερο από εκατό ημέρες, η τροπολογία αποσύρθηκε. Με νέα ρύθμιση τον Ιούνιο του 2018, η αρμοδιότητα για τυχόν περιορισμούς πέρασε στους δήμους, οι οποίοι όμως στην πράξη δεν θέσπισαν ουσιαστικούς κανόνες.

Το νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα

Μετά την απόσυρση της απαγόρευσης του 2018, οι «γουρούνες» κυκλοφορούν νόμιμα στους ελληνικούς δρόμους, με ένα αρκετά χαλαρό καθεστώς σε σύγκριση με άλλες χώρες:

  • Νομιμότητα: Δεν υπάρχει γενική απαγόρευση. Εφόσον έχουν άδεια κυκλοφορίας, πινακίδες και πληρωμένα τέλη, τα ATV θεωρούνται ισότιμα με τα υπόλοιπα οχήματα.
  • Δίπλωμα οδήγησης: Απαιτείται άδεια κατηγορίας Β (αυτοκινήτου). Τα πολύ μικρά ATV κάτω των 50 κ.εκ. και με τελική έως 45 km/h μπορούν να οδηγούνται με άδεια ΑΜ.
  • Ποινές: Η οδήγηση ATV χωρίς το κατάλληλο δίπλωμα επιφέρει πρόστιμο 200 ευρώ και ποινή φυλάκισης από 1 έως 12 μήνες.
  • Τοπικές ρυθμίσεις: Τυπικά η αρμοδιότητα ανήκει στους δήμους, όμως στην πράξη ελάχιστοι έχουν θεσπίσει περιορισμούς.
  • Ειδικό δίπλωμα: Δεν υπάρχει. Εκπαιδευτές οδήγησης ζητούν θεσμοθέτηση, υποστηρίζοντας ότι τα ATV έχουν διαφορετική συμπεριφορά στον δρόμο από μοτοσικλέτες και αυτοκίνητα.

Τι ισχύει στην Ευρώπη

Σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου το πλαίσιο παραμένει χαλαρό, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες οι κανόνες για τα ATV είναι πολύ αυστηρότεροι:

  • Γερμανία: Επιτρέπεται η κυκλοφορία μόνο με πλήρη έγκριση (TÜV, πινακίδες, ασφάλιση). Είσοδος στην Autobahn μόνο για ATV με τελική ταχύτητα άνω των 60 km/h.
  • Ηνωμένο Βασίλειο: Στους δρόμους επιτρέπεται η κυκλοφορία μόνο τετράτροχων ATV εγκεκριμένων για δημόσια χρήση, τα οποία διαθέτουν πινακίδες και έχουν περάσει τον ετήσιο τεχνικό έλεγχο MOT (Ministry of Transport test), αντίστοιχο με το ελληνικό ΚΤΕΟ. Απαιτείται άδεια οδήγησης κατηγορίας Β, ενώ η χρήση τους σε αυτοκινητόδρομους απαγορεύεται ρητά.
  • Ισπανία: Απαιτείται δίπλωμα Β. Το κράνος είναι υποχρεωτικό, ενώ τα ATV απαγορεύονται στους αυτοκινητόδρομους.
  • Γαλλία: Μπορούν να κυκλοφορούν μόνο αν είναι «homologué» (δηλαδή έχουν λάβει επίσημη έγκριση κυκλοφορίας για δημόσιους δρόμους -ομολογκασιόν, επί το.... ελληνικότερον- με εξοπλισμό και προδιαγραφές ασφαλείας). Η είσοδος στους αυτοκινητόδρομους απαγορεύεται.
  • Ιταλία: Τα ATV ταξινομούνται σε κατηγορίες L6e και L7e (τα πρώτα είναι οχήματα μικρού κυβισμού με περιορισμένη ταχύτητα, ενώ τα δεύτερα είναι μεγαλύτερα και με μεγαλύτερης ιπποδύναμης), με αντίστοιχες άδειες οδήγησης. Η χρήση τους στους αυτοκινητόδρομους απαγορεύεται.

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

ΧώραΝομιμότητα ATVΑυτοκινητόδρομοιΆδεια οδήγησης
ΕλλάδαΝόμιμα με άδεια, πινακίδες, τέληΌχι σαφής απαγόρευση, στην πράξη δεν ισχύειΚατηγορία Β (ή ΑΜ για <50 cc)
ΓερμανίαΜόνο με πλήρη έγκριση TÜVΕπιτρέπεται μόνο >60 km/hΚατηγορία Β
Ην. ΒασίλειοΜόνο «road-legal quads» με MOT (ΚΤΕΟ)Όχι σε αυτοκινητόδρομουςΚατηγορία Β
ΙσπανίαΝόμιμα με έγκρισηΌχι σε αυτοκινητόδρομουςΚατηγορία Β, κράνος υποχρεωτικό
ΓαλλίαΜόνο πιστοποιημένα (εγκεκριμένα για δρόμο)Όχι σε αυτοκινητόδρομουςΚατηγορία Β, κράνος & ασφάλιση
ΙταλίαL6e/L7e με αντίστοιχη έγκρισηΌχι σε αυτοκινητόδρομουςAM / B1 / B ανάλογα με την κατηγορία

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Έρευνα: Αν τα αυτοκίνητα είχαν φώτα φρένων και στο μπροστινό μέρος θα μειώνονταν τα τροχαία

Τροχαία ατυχήματα: Ο λόγος που αυξάνονται τον Αύγουστο στην Αττική

Τροχαία: Σε αυτούς τους δρόμους μπαίνουν οι νέες κάμερες - Ποια παράβαση θα βεβαιώνουν