Ένα τζάκι ή ένα αυτοκίνητο παλαιάς τεχνολογίας ρυπαίνει περισσότερο; Η απάντηση θα σας εκπλήξει


Για πολλούς η απάντηση μπορεί να φαντάζει εύκολη, αλλά δεν είναι σίγουρα η προφανής; Διαβάστε την επιστημονική εξήγηση και… λάβετε τα μέτρα σας.

  • ΦΩΤΟ: TESLA, ΑΡΧΕΙΟ
  • 15/1/2025

Ο κλάδος του αυτοκινήτου οδεύει σταδιακά προς την ηλεκτροκίνηση, τουλάχιστον στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με στόχο τη μείωση των εκπομπών ρύπων και τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα που αναπνέουμε.

Ωστόσο, ο στόλος των αυτοκινήτων που κυκλοφορεί στους δρόμους δεν αποτελεί τη μόνη - και ενίοτε ούτε τη μεγαλύτερη - πηγή μόλυνσης της ατμόσφαιρας. Μία άλλη, πολύ σημαντική όπως αποδεικνύεται, είναι και τα τζάκια, καθώς σε διάστημα 4 ωρών καύσης η ρύπανση που προκαλείται είναι ίση με αυτή που δημιουργούν 1.000 οχήματα παλαιάς τεχνολογίας!

Αυτό τόνισε ο καθηγητής Μηχανικής Διεργασιών και Περιβάλλοντος στο τμήμα Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πάτρας - και συνεργαζόμενος ερευνητής στο ΙΤΕ - Σπύρος Πανδής μιλώντας στην «Καθημερινή». Το συμπέρασμα προέκυψε μετά από τα αποτελέσματα που εμφανίστηκαν στο σύστημα αποτύπωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ΠΑΝΑΚΕΙΑ - τη μοναδική ολοκληρωμένη Ερευνητική Υποδομή για τη σύσταση της ατμόσφαιρας και την κλιματική αλλαγή σε Ελλάδα, Νότια Ευρώπη και ανατολική Μεσόγειο.

Σε αυτό το σύστημα καταγράφονται real time οι τιμές ατμοσφαιρικής ρύπανσης και υπάρχει η δυνατότητα σύγκρισης με προηγούμενα χρονικά διαστήματα. Την Πρωτοχρονιά του 2025, η ατμόσφαιρα στην Αθήνα ήταν εξαιρετικά επιβαρυμένη. Η πρωτεύουσα βρισκόταν στη χειρότερη δυνατή κλίμακα ρύπανσης («εξαιρετικά κακή») και μία από τις βασικές αιτίες είναι τα τζάκια.

«Βλέπουμε στο δίκτυο που μετράει τα ατμοσφαιρικά σωματίδια σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, ότι ανάλογα με τον καιρό, στις ημέρες αργίας, αυτά ξεπερνούν κατά πολύ τα επίπεδα τα οποία θεωρούμε υγιεινά», επισημαίνει ο κ. Πανδής και προσθέτει: «Βλέπουμε τα στοιχεία κάθε χρόνο, δυστυχώς είναι η ίδια άσχημη ιστορία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί ότι οι σωματιδιακές συγκεντρώσεις PM2.5 πρέπει να είναι μικρότερες των 5 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο και σε εμάς είναι από 50 έως 200 τις ημέρες του χειμώνα που δεν φυσάει, ή τις κρύες ημέρες. Αυτό ισχύει για την Αθήνα, την Πάτρα και τη Θεσσαλονίκη. Η χειρότερη πόλη είναι τα Γιάννενα και γενικά η βόρεια Ελλάδα είναι η πιο επιβαρυμένη».

Οι επιπτώσεις είναι εξαιρετικά επιβλαβείς για τον ανθρώπινο οργανισμό, καθώς αυξάνεται ο κίνδυνος εγκεφαλικών αλλά και καρδιακών νοσημάτων. Σύμφωνα με τον κ. Πανδή επηρεάζονται ενδεχομένως πάνω από 1.000 άτομα σε όλη την Ελλάδα: «Δυστυχώς, η ατμοσφαιρική ρύπανση συνδέεται με πρόωρους θανάτους. Είναι πολύ πιο σοβαρός δηλαδή ο αντίκτυπος από απλά προβλήματα του αναπνευστικού».

Η ποιότητα των ξύλων που καίγονται στα τζάκια ασφαλώς και παίζει ρόλο για τη ρύπανση, όμως ο κ. Πανδής ξεκαθαρίζει ότι μεγαλύτερο πρόβλημα δημιουργείται από το μέγεθος της καύσιμης ύλης. «Η καλή καύση απαιτεί το καύσιμο να είναι σε πολύ μικρά κομματάκια, για αυτό, για παράδειγμα βελτίωση στην καύση αποτελούν τα πέλετ», αναφέρει χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι οι καύσεις στα τζάκια δεν είναι καλής ποιότητας. «Ακόμα και στη βιομηχανία, όταν καίμε κάρβουνο, δεν καίμε μεγάλα κομμάτια, αλλά πολύ λεπτά γιατί έτσι καταφέρνει το οξυγόνο να αντιδρά με τον άνθρακα. Το μετατρέπει σε διοξείδιο του άνθρακα και γλιτώνουμε τα σωματίδια, τις καρκινογόνες ενώσεις, κ.λπ.»

Ασφαλώς συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες (άπνοια, κρύο) επιβαρύνουν την κατάσταση, η οποία στη χώρα μας σε ορισμένες περιπτώσεις είναι χειρότερη από τη δεκαετία του ’90. «Καταφέραμε, και είμαστε περήφανοι για αυτό, τα αυτοκίνητα να εκπέμπουν πολύ λιγότερα σωματίδια, οι μεγάλες βιομηχανίες το ίδιο και ξαφνικά η καύση των ξύλων έχει μετατραπεί σε νούμερο ένα αιτία ρύπανσης. Τις βραδιές του χειμώνα με πολλά αναμμένα τζάκια, η ρύπανση είναι μεγαλύτερη από τις χειρότερες νύχτες του ’90», καταλήγει ο κ. Πανδής.

Πηγή: Καθημερινή

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Έρευνα: Οι πόλεις με τη μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση - Πού βρίσκεται η Αθήνα

Έρευνα: Τα νέα, μεγάλα SUV μολύνουν περισσότερο σε σχέση με μοντέλα 10ετίας

Τζιτζικώστας: Οι θέσεις του νέου Επιτρόπου Μεταφορών για την απαγόρευση των ΜΕΚ, τα νέα πρότυπα ρύπων και τα βιοκαύσιμα